söyleşi      Attilâ İLHAN
 
 
     
İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı?   22 Ocak 2001

Bu ve bundan sonraki birkaç 'Söyleşi' de, okuyacağınız her satır; aktarılan her bilgi; her türlü tartışmaya, tanıklığa ve açıklamaya, -hatta, 'mesnetli' olmak şartıyla, 'tekzib' e- açıktır; aslında bu tartışma, bir çeşit 'düşünceye davet' işlevini taşıyor.

İddia/1. Mustafa Yıldırım, 'Şifre Çözücü/ Project Democracy' başlıklı yazısında diyor ki: ''... Türkiye 'ye gelince, -durumu 'anlamak' için- çevrenizdeki partilere bağlı 'vakıflar' dan ya da, sözde 'bağımsız' vakıflar'ın 'sivil toplum örgütü' denen NGO 'ların; üniversiteler'in, özellikle 'sosyoloji', 'uluslararası ilişkiler', 'kamu yönetimi' -eski adıyla 'mülkiye'- bölümlerindeki akademisyenlerin, öğrencilik kökenlerine; ABD'den aldıkları 'doktora tezleri' ne bakmak kâfidir. Bu duruma ancak, 'nerede bir workshop çalışması varsa, bilinmeli ki, orada bir 'project democracy' yürürlüktedir' denilebilir..''

" ... NDI 'nin ('National Democratic Institute/ Ulusal Demokrasi Enstitüsü') Türkiye ve Asya sorumlusu, eski CIA elemanlarından C. Nelson Ledskiy , Türk etkinliklerini, 'Cumhuriyet' gazetesinde tam sayfa yayımlanan bir söyleşisinde şöyle açıklıyordu: ''... farklı zamanlarda, farklı projelerle ilgili çeşitli kuruluşlarla çalışıyoruz. İstanbul 'da TESEV, TÜSES, TÜSİAD; Ankara 'da, KA-DER, Türk Parlamenterler Birliği, TESAV, Türk Demokrasi Vakfı (...) bazı Meclis komisyonlarıyla faaliyetlerimiz oldu. Özellikle Anayasa Komisyonu 'yla ciddi temaslarımız oldu. İlki Muğla 'da MUMİKOM adıyla başlayan parlamento izleme komiteleriyle çalıştık...'' (Gazete Müdafaa-i Hukuk, 20 Ekim 2000, Antalya)

Kim kimdir?

Tespit/1. Bu önemli açıklamayı yapmış olan C. Nelson Ledskiy ile -bilindiği gibi- 9 Nisan 2000 tarihli Cumhuriyet 'te, Leyla Tavşanoğlu konuşmuştu; Mustafa Yıldırım 'ın Ledskiy hakkındaki notu da, aynen şöyledir:

''... 'Pazar Konuğu' 'Ulusal Demokrasi Enstitüsü (NDI) Başkanı, Emekli Büyükelçi Nelson Ledskiy ile Türkiye ve Kıbrıs 'ı konuştuk', L. Tavşanoğlu, Cumhuriyet, 9 Nisan 2000: C. Nelson Ledskiy, 1929 Cleveland, 1955-1957 US Army , 1957-1992 ABD Dışişleri 'nde CIA elemanı olarak çalıştı; 'Kıbrıs Masası' , 'Türkiye-Yunanistan İşleri' bölümünde görev aldı. 1992'den sonra 'açık operasyon örgütü' NDI 'nin Türk cumhuriyetlerinde ve Türkiye'de örgütlenmesi işini yürüttü. Ledskiy 'in Cumhuriyet 'te yayımlanan biyografisinde CIA elemanı olduğu bilgisine rastlanmadı...'' (Gazete Müdafaa-i Hukuk, 20 Ekim 2000, Dipnot 8, Antalya).

İddia/2. Mustafa Yıldırım 'a göre, 'keyfiyet' şudur: ''... eskiden diktatörlere destek veren ABD, paraları, 'hürriyet ve demokrasi' diyerek akıtıyordu; şimdi 'demokrasi' diyor, 'insan hakları, inanç özgürlüğü' diyor; demekle kalmıyor, kendi eliyle iktidara getirmiş olduğu diktatörleri, iktidardan devirmek üzere; 'demokratikleşme'nin önündeki engellerin kaldırılması', ya da 'demokrasiye geçilmesi' senaryolarını bahane ederek; 'ulusal orduların kimliğinin yok edilmesi' ve 'bağımsız devleti koruma kararlılığının kırılması' yoluna gidiyor. Bu işlem için NGO'dan NGO'ya ('Sivil Toplum Kuruluşu'ndan 'Sivil Toplum Kuruluşu'na), Vakıf'tan 'Vakıf'a para akıtıyor...'' (Project Democracy , 3. 13 Kasım 2000 tarihli faks mesajı. Bu yazı yayımlanmamıştır).

Meselâ dedik...

Tespit/2. ''... Türkiye 'sistemsel' sorunlarını aşmakta zorlanmaktadır. Bu zorluğun birinci nedeni, Cumhuriyetin kuruluş yıllarında oluşturulan siyasal kurumların, çok daha büyümüş ve karmaşıklaşmış olan toplum ihtiyaçlarına cevap verememesidir...'' ('TOSAV' / 'Toplumsal Sorunları Araştırma Vakfı').

Tespit/ 3. ''... TOSAV, 'Toplumsal Sorunları Araştırma Vakfı' kurucuları, tek kökene indirgenen 'ulus' kavramının ve 'merkezi devlet' yapısının, sorunların temel kaynağı olduğunu saptıyorlar; kendilerini Türk ve Kürt kökenli 'yurttaş' olarak tanımlıyorlar ve 'tarafsız mekân' olarak adlandırdıkları Fransa 'da, İsviçre 'de ve Belçika 'da toplanıyorlar. Görüşmelerini, 'uluslararası uzmanların' gözetimi altında, profesyonelce yürütüyorlar; bu uzmanlar, 'Oslo Barış Araştırmaları Enstitüsü' (Norveç) ve 'Avrupa Ortak Zemin Merkezi' (Belçika) 'yardımlarıyla' devreye sokuluyorlar...''

''... kuruluş toplantılarının masraflarının bir bölümü de, bu örgütler tarafından karşılanıyor. Vakıf, adını açıklamadığı bir radyo ile yayın çalışması yapıyor: 'projeler' olarak adlandırılan ve 'Demokrasi Kültürü' başlığı adı altında toplanan, radyo yayınları arasında 'Demokrasi / Kimlik / Ahlâklı Yönetim' gibi NED ('National Democratic Institute' / 'Ulusal Demokrasi Enstitüsü') projelerinin yanı sıra, 'gönüllü örgütler' (resmi olmayanlar) ve 'Demokrasi'nin 'Sivil Toplum Düzeyinde İnşası' ile 'Demokrasi ve Azınlıkların Korunması' yer alıyor...''

'Birinci sınıf' aydınlar...

''... TOSAV 'ın 'Kurucular Kurulu' başkanlığını 'National Endowment for Democracy' ('NED') fonundan, ABD 'de kurs gören Prof. Doğu Ergil yürütüyor. Kurulda Doğu Ergil 'in yanı sıra M. Behlül Yavuz (Başkan Yardımcısı), S. Haşim Haşimî (Sayman, ANAP milletvekili, eski Fazilet Partisi milletvekili), Feride Cilalıoğlu, Koray Düzgören, Eyüp Cilalıoğlu, Şeyhmus Diken, Yahya Munis, Ömer Çetin yer alıyor. Danışma Kurulu şu isimlerden oluşmuş: Çetin Altan, Mehmet Altan, Tarık Ziya Ekinci, Ayşe Önal, Etyen Mahçupyan, Halil Şenaslan, Hüsamettin Kavi, Cenan Kavala, İshak Alaton, Celal Göle, Mehmet Ali Kılıçbay, Baskın Oran, Cüneyt Karagülle, Niyazi Öktem, Tınaz Titiz, Rengim Gökmen, Elif Dağlı, Burhan Şenatalar, Müjde Ar, Bülent Tanör, Ali Bayramoğlu...''

''... TOSAV 'ın (yabancı) uzman danışmanları oldukça önemli kişiler. En önemlisi ABD, CSIS Corp. adlı kuruluşta direktör olan J. V. Montville, Ortadoğu ve Kuzey Afrika 'da 23 yıl diplomat olarak bulunmuş; ABD Dışişleri Bakanlığı 'nda 'Yakındoğu Şefliği' ve 'Küresel Sorunları Direktörlüğü' yapmıştır. Harvard çıkışlı J. V. Montville 'in uzmanlık alanı Doğu Avrupa, Baltık, Ortadoğu, Güney Afrika, Kuzey İrlanda, Kanada ve Güney Amerika 'da 'çatışma çözümü' dür; bu konularda, Vamık Volkan 'la birlikte, bir de kitap yayımlamıştır...'' (Project Democracy, 3. 13 Kasım 2000, faks mesajı.)

Bunda ne mi var?

Diyeceksiniz ki şimdi, ne var bunda? Bence 'senaryoyu' ABD kelimesinin geçtiği her cümleye, onun yerine SSCB'yi koyarak , yeniden kurup, öyle değerlendiriniz: İşin ucu Divan-ı Harb-i Örfi'ye kadar, dayanır mıydı, dayanmaz mıydı?