edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  => 'Havanda Su Dövülüyor' -Attilâ İLHAN
  => Madalyonun Arka Yüzü-Attila İlhan
  => 'Deve' mi, Yoksa 'Kuş' mu?-Attila İlhan
  => Hadi, Konuşsana İsmet Paşa!.-Attila İlhan
  => İkisi de, Sağlam NATO'cu!..-Attila İlhan
  => 'Akbaba Operasyonu' ve Sonrası-Attila İlhan
  => Seç Seçebildiğini!- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Solculuğu'!..- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin Solculuğu!(2)-Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!-Attilâ İLHAN
  => 'Avrasya'nın NATO'su!-Attilâ İLHAN
  => 'Kökü Dışarda Demokrasi!.-Attilâ İLHAN
  => 'Batı'ya Parmak Kaldırmak-Attilâ İLHAN
  => Amaç Ülkeyi, 'Batı Çizgisi'nde Tutmak-Attilâ İLHAN
  => Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN
  => Batılılaşma, Bir tuzak- Attilâ İLHAN
  => Aysberg'in Görünmeyen Kısmı-Attilâ İLHAN
  => Intibah Basladi- Attilâ İLHAN
  => Ilericiligin Böylesi - Attilâ İLHAN
  => Gençler Müdafai Hukuk’ta Birlesmeli-Attilâ İLHAN
  => Usakligin Zirvesindeki Komprador Aydinlar-Attilâ İLHAN
  => 'Biz e Sözümüz Var!-Attilâ İLHAN
  => 'Cumhuriyet Disiplini-Attilâ İLHAN
  => 'Darbe' İçin 'Halkı Kullanmak-Attilâ İLHAN
  => 'Değişme' Var da, 'Sandıkları' Değil-Attilâ İLHAN
  => 'Dengeler' Değişiyor mu-Attilâ İLHAN
  => 'Dibe Vurmak' mı?-Attilâ İLHAN
  => 'Doğu/Batı İkiliği' Olmasın?-Attilâ İLHAN
  => Gidinin 'Dünya Bankası!..-Attilâ İLHAN
  => Yeni 'Durum'a, Eski 'Senaryo'-Attilâ İLHAN
  => Gazi ve Filistin-Attilâ İLHAN
  => 'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN
  => 'Türkçülüğün' Yeri 'Solda' mı-Attilâ İLHAN
  => Faşizim Kimin Sloganı-Attilâ İLHAN
  => 'Ay/Yıldızı' Sildirtecek miyiz?-Attilâ İLHAN
  => 'Film Çöplüğü'-Attilâ İLHAN
  => 'Yoksul'a, 'Sınıf Atlama' Yolu: 'Futbol!-Attilâ İLHAN
  => 'Futbolcu'nun, 'Entel'e Verdiği 'Ders'-Attilâ İLHAN
  => Futbolu'nun 'Lağım Çukuru'- Attilâ İLHAN
  => Seni, Ben Mahvederim, İsmet- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Tespit'i- Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa', Doğru Görmüştü
  => Gâzi'nin 'Tasarımı': 'Devlet Sosyalizmi'- Attilâ İLHAN
  => 'Times Anlaşması' - Attilâ İLHAN
  => 'Türkçü'nün 'Ülkücü'ye Tepkisi-Attilâ İLHAN
  => Halka Söylemeye Dilleri Varmıyor-Attilâ İLHAN
  => 'Hancı Sarhoş, Yolcu Sarhoş-Attilâ İLHAN
  => Demokrasi Kamuflajı- Attilâ İLHAN
  => Avrasya'da dolaşan Hayalet:'Galiyef'-Attila İlhan
  => ...'Ilımlı' mı?.. Yoksa 'Bağımlı' mı?..-ATTİLA İLHAN
  => 'İlk Meclis'in Solculuğu-Attilâ İLHAN
  => Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN
  => 'Irk Milliyetçiliği' Değil, 'Yurt Milliyetçiliği'-ATTİLA İLHAN
  => İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı-Attilâ İLHAN
  => İthal Malı' Demokrasi- Attilâ İLHAN
  => İt Ürür, 'Tarih' Yürür-Attilâ İLHAN
  => İzin Arzuhali-Attilâ İLHAN
  => 'Karen Fogg Dosyası-ATTİLA İLHAN
  => İyi ki, Bugünleri Görmediler-ATTİLA İLHAN
  => Perinçek 'i tanımazdım: tanımış oldum-ATTİLA İLHAN
  => Kimlerin, Elinde Kalmıştık-ATTİLA İLHAN
  => 'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN
  => Sol' Yoksa, 'Demokrasi' de Yok!-ATTİLA İLHAN
  => Üstelik, Adı 'Liberal', Soyadı 'Demokrasi ATTİLA İLHAN
  => 'Mazlumlar Enternasyonali' mi?-Attilâ İLHAN
  => Parola Vatan, İşareti Namus-ATTİLA İLHAN
  => Haklı Bir Milliyetçilik-Cengiz İlhan
  => Şiir Arşivi
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN

Söyleşi                         Attilâ İLHAN
 
 
     
'Emperyalizm'in Son Aşaması?' 12 Şubat   2001
Cite Universitaire' den çıkmışız, Porte d'Orlean' a doğru yürünüyor: Karışık bir öğrenci kalabalığı, çoğu solcu, aramızda birkaç da Trotskyst var; yüzümüze iğne gibi batan, soğuk bir yağmurun altında, damdan düşer gibi demesinler mi?

''-... 'Kapitalizm'in Son Aşaması: Emperyalizm' kitabındaki tezleri, ilk ortaya atan Bukharin' dir, Vladimir İlyiç , ondan esinlenerek, ünlü eserini yazmıştı; Bukharin , sonradan, Moskova Davaları'nda, Stalin tarafından 'temizlendiği' için, bu hakikat saklanıyor...''

Millet birbirine girmişti. Kendi hesabıma, bunu ilk defa duyuyordum; epeyce sonra, şimdi tam hatırlayamadığım bir kitabı okurken, -yoksa Pierre Broué' nin, o çarpıcı araştırması mıydı?- teyit edildiğini görünce, etkilenmedim diyemem. Yıllar sonra, gazetenin birinde, yeni yayımlanmış bir kitabın başlığını görüyorum; trak! Gözlerimin önünde, su tozundan birbirimizi zor seçebildiğimiz, o kış ikindisi canlanıyor: ''Emperyalizm'in Son Aşaması: İmparatorluk!''

Lenin' in eseri, geçen yüzyılın ilk çeyreğindeki bir 'dünya gerçeği' ni açıklıyordu; anlaşılıyor ki, Amerika' lı Michael Hardt ile İtalyan Toni Negri' nin yazdığı bu yeni eser, bu yüzyılın ilk çeyreğinde yaşadığımız, başka -fakat aynı türden- bir gerçeği yansıtmak iddiasında! Gündemde, harıl harıl, 'Küreselleşme' nin 'çuvallayıp çuvallamadığı' ya da 'Mazlumlar Enternasyonali' nin, Dünya Sosyal Konseyi olarak gerçekleşip gerçekleşemeyeceği tartışılırken; doğrusu, yeni ve farklı bir 'durum muhakemesi', üzerinde durulmadan geçilecek, sıradan bir olay sayılamaz!

Biraz üzerinde, oyalanalım diyorum.

'Kolektif sermaye' kavramı...

''...emperyalizm değil, imparatorluk; yaşadığımız dönemde artık 'emperyalizm' yok; varsa bile, 'imparatorluk' çerçevesi içindeki, bir değer ve iktidar alışverişinden, bir 'intikal' olayından ibaret. Aynı şekilde, ulus/devlet de, var diyemeyiz, çünkü onun tayin edici 'hükümranlık' niteliği olan üç şey, yâni askerî, siyasî ve kültürel 'egemenlik' imparatorluğun' merkezindeki güç tarafından ya emilmiş ya da değiştirilip, yerine başkaları konulmuş; öyle ki eski sömürgeleştirilmiş ulusların, emperyalist ulus/devletlere bağımlılıkları böylece kayboluyor, yok oluyor, her şey 'üniter' bir 'imparatorluğun açtığı yeni 'ufka' bağımlı ve bağlantılı olarak yeniden örgütleniyor ...''

Ne haber? Aynı zamanda, çarpıcı ve şaşırtıcı değil mi? Bu satırları, yazdıkları eser hakkında bilgi veren, Toni Negri' nin yazısından aktardım: çelişkinin, nasıl mahiyet değiştirdiğini, böyle bir imajla, daha somut, daha iyi anlatabileceğini ummuş! Pek de yanılmış sayılamaz sanıyorum:

''...niye 'imparatorluk' deniliyor; üstelik bu terimin içerdiği hukuki formülün 'yeniliği' üzerinde, ısrar ederek? Aynı şeye, Berlin Duvarı' nın yıkılışı ertesindeki Amerikan Emperyalizmi denemez mi? Bu bahiste, verdiğimiz cevapta tereddüt yoktur, son derece açık: 'Ulusallık Davası' nın son savaşçıları, ne kadar aksini iddia ederse etsin, bize göre 'imparatorluk' , Amerika'nın imparatorluğu değil; zaten tarihlerine bir göz atılırsa görülür ki, ABD , İngilizlerden, Fransızlardan, Ruslardan ve Hollandalılardan çok daha az 'emperyalist' olmuştur...''

''...ulus/devlet uğruna, 'imparatorluğa' karşı savaşmaya kalkışmak, gerçekte, 'imparatorluğun' sınıfsal 'tabiatının', 'emperyal' görüntüsünün, uluslar/üstü kumanda gücünün gerçeğini, kesinlikle anlayamadığımızı açığa çıkarır: 'kolektif sermaye'nin imparatorluğuna, çünkü Amerikalı kapitalistler olduğu kadar, Avrupalı kapitalistler de katılmaktadırlar; servetlerini, ülkelerindeki çürümüşlük üzerine bina eden Rus kapitalistleri de; ya da, maddi varlıklarını Wall Street'e, çocuklarını ise Harvard'a gönderebilmek ayrıcalığını kendilerine sunan, Afrika'nın, Asya'nın, Arap Dünyası'nın kapitalistleri de!..''

Sihirli 'anahtar' kelime, şöyle bir geçti; herhalde farkına varmışsınızdır: 'kolektif sermaye'.

'İmparatorluk' neye denir?

Toni Negri ve Michael Hardt' e göre, 'İmparatorluk' un temelinde, iki temel fikir yer alıyor:

''...bir 'hukuk sistemi' ( 'mevzuat' diyebilir miyiz acaba?) oluşmadıkça; - Berlin Duvarı' nın yıkılışından bu yana söz edildiği gibi, yâni sadece makro/ekonomik bir 'paradigma' olarak değil, aynı zamanda bir siyaset 'kategorisi' olarak- 'küresel bir pazar' , oluşmuş sayılamaz; o 'hukuk sistemi' ne gelince, onun 'yaptırım gücünü' güvence altına alabilecek bir 'iktidar' ın varlığını gerektirir...''

''...Dünya 'pazarı' , oldum olası 'hükümranlık' sembolleri neler ise, ancak onların çevresinde oluşuyor; yâni dil, kültür, para, iletişim ve askeri güç! Askeri Güç, aslında -nükleer dahil- bütün silahlanma olanaklarını; Para Gücü, finans dünyasının hemen bütününe hükmeden bir paranın varlığını; İletişim Gücü ise, tek bir kültür modelinin zaferini; hatta, tek bir evrensel dilin varlığını ifade ediyor, işte bu uluslar/üstü, küresel ve total örgütlenmeye, biz 'imparatorluk' adını vermekteyiz...''

''...yalnız şu var, bu 'emperyal' yönetim düzenini, yüzyıllar boyunca 'emperyalizm' denilmiş şeyden, galiba ayırt etmek gerekiyor. Bununla biz, ulus/devletin sınırları dışına yayılıp taşmasını; çokluk 'modernleştirme' paravanı arkasına gizlenmiş; o zamana kadar kapitalist uygarlığın Avrupa/merkezci uygulama süreçlerinden haberi olmayan halklar aleyhine, 'sömürgeleştirme' ilişkilerinin kurulmasını; dahası, güçlü ulusların, güçsüz uluslara karşı, kültürel, ekonomik, askeri, hatta ırkçı saldırganlığını kastediyoruz...''

Acaba fark ettiniz mi? Negri ile Hardt' ın, 'İmparatorluk' tarifi, gerçekte, çağımızda asıl büyük çelişkinin, 'Varsıllar'la 'Yoksullar' arasında, diyalektik çelişki olduğu varsayımına dayanmış; özelliği ya da ayrıcalığı, 'Varsıllar'ın örgütlenmesini, emperyalizm döneminde olduğu gibi, bir ulus/devlet'in sınırlarından taşmasına, başka toprakları işgal etmesine değil; yoksul uluslar dahil, her ulustan varsılların, kendi aralarında ve birlik olarak, her ulustan yoksullara karşı örgütlenmiş olmasına bağlamış. İyi de bu, şu ara aynı anda toplanmış olan iki uluslararası toplantının, Davos' ta ve Porto Alegre' de, iki ayrı ve karşıt birer Enternasyonal 'çekirdeği' olduğu anlamına gelmiyor mu?

Porto Alegre' de 'Mazlumlar' ın, Davos' taki 'Varsıllar' ın 'Enternasyonal' i!


 
 
 

 

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640566 ziyaretçi (1178309 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol