'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!

1 Mart 2002

 

 

 

Batı 'nın ('Sistem') Önasya 'ya bakışı, 'yekpâre' olmaktan çıktı; bu artık tartışılamaz, her ikisi de, Üçüncü Dünya 'ya hâkim olmak peşindedir ama, Anglo/Amerikan kanadıyla, AB kanadı -elbette aralarındaki çıkar çelişkileri yüzünden- farklı düşünüyor; başka havalar, çalıyorlar.

 

 

 

Anglo/Amerikan kafası, 'infiratçılık'tan (isolationisme) çıkalı, deniz aşırı toprakların heveslisi; Amerika, Britanya Aslanı 'nın Ortadoğu, Hindistan ve Uzakdoğu 'da 'kaybettiklerini' toparlamak peşine düşmedi mi; öyleyse Körfez Savaşı da, Afganistan Harekâtı da, aynı mantık içinde düşünülmelidir: Asya 'daki petrol coğrafyasını, Asyalılara bırakmamak!

 

Avrupa, geleneksel insiyâklarının dürtüsü etkisindedir; Batı Avrupa çekirdiğini korumak; Doğu Avrupa 'yı, Akdeniz 'i ve Kuzey Afrika 'yı kontrol etmek istiyor: oldum olası, kendisini Roma 'nın Vârisi sayıyor ya, elbette böyle olacak! Bir bakıma, Avrupa Birliği, yeni 'metropol'; çevresindekiler ise, onun dominyonları (uyduları da denebilir).

 

 

 

Bundan iki sonuç çıkıyor: a/ XXI. yy perspektifini, 'Tek Kutuplu Dünya' olarak tasarlayıp çizen 'Yeni Dünya Düzeni'; yüzyılın daha ikinci senesinde, fiyaskoya uğramıştır: Kendi içinde ikiye bölünüyor. b/ Bir yandan Anglo/Amerikanların, öte yandan Avrupalıların, Avrasya 'ya gözünü dikmesi; Doğu Avrupa 'dan itibaren, Önasya ve çevresini, kendini koruma önlemleri almaya sevkediyor.

 

 

 

Nelere mi? Rusya Federasyonu 'ndaki, 'disiplin' hareketinden; Karadeniz İşbirliği, Şanghay Beşlisi, Avrasya İşbirliği teşebbüsüne kadar bir dizi örgütlenmeye! Rusya/Türkiye/Kafkasya üçgenindeki yakınlaşma hareketleri de, bu çerçevede ele alınmalı!.. Bütün bunlar, ister istemez, 'tek kutuplu' olması düşünülen XXI. yy 'da, 'üçüncü kutup' olarak Avrasya 'nın ortaya çıktığını, gösteriyor.

 

 

 

Azerbaycan/Rusya anlaşması

 

 

 

Tuhaftır ama, aynen XX. yy 'ın ilk on yılında olduğu gibi, XXI. yy 'ın ilk on yılında da; 'Beyaz Batı'lı ve Hıristiyan' Emperyalizmi 'nin, iki taraflı saldırısına karşı; Avrasya -yâni Doğu- var olmak için, hem gelişme hem savunma önlemlerini pekiştirmek zorundadır. Hatırlayacaksınız, 1920 'lerde Türkiye/Sovyetler/Kafkaslar, Emperyalizm 'in 'Kafkas Seddi' ni yıkarak, Asya için bir ön savunma hattı oluşturmuşlardı; günümüzde de, Rusya Federasyonu/Türkiye/Azerbaycan (ve öteki Kafkas ülkeleri) benzer bir Savunma Seddi 'ni oluşturmak yoluna girmişlerdir. İşte, Rusya/Türkiye Stratejik Ortaklığı Çerçeve Anlaşması'nı izleyen, Rusya/ Azerbaycan Anlaşması'nı, bu perspektif içinde ele almak ve değerlendirmek gerekiyor. Hele ikinci anlaşmanın, ilkinden handiyse on gün sonra gerçekleşmesi, tasarımın tutarlılığının ve mantığının bir kanıtı oluyor.

 

 

 

Rusya 'da Silahlı Kuvvetler'in organı olarak yayımlanan, Voyna gazetesine göre; Moskova 'yla Bakû, yeni anlaşmayla, şu noktalar üzerinde mutabakata varmışlardır.

 

 

 

1/ Bundan böyle, Rusya ile Azerbaycan arasında, istihbarat alışverişi gerçekleştirilecektir.

 

2/ Gabala Radar İstasyonu, on yıl süreyle, Rusya ve Azerbaycan tarafından ortaklaşa olarak kullanılacaktır.

 

3/ On yıl süresince, Rusya Federasyonu, Azerbaycan topraklarında askeri üs bulunduracaktır.

 

4/ Terorizme (Ermeni ve Çeçen) karşı, iki ülke arasında işbirliği yapılacaktır.

 

5/ Kafkaslar'da oluşturulan Kafkas Dörtlüsü'nde, -Gürcistan, Ermenistan, Azerbaycan ve Rusya- Azerbaycan aktif olacaktır.

 

6/ Hazar Denizi kıyılarındaki ihtilaf halledilmiş, petrol ve doğalgazla ilgili anlaşmalar, iki ülke arasında imzalanmıştır.

 

7/ Rusya, Azerbaycan'daki eskimiş fabrikaları onarmayı üstlenmiştir.

 

8/ İki ülke arasındaki ekonomik işbirliği geliştirilecektir.

 

 

 

Azerbaycan, Kafkas ülkeleri arasında, Rusya 'ya en uzak durmaya çalışan ülkeydi; onun aksine, Türkiye, başından beri, Bakû 'yu Rusya ile daha sıkı bir işbirliğine götürmeye gayret ediyordu; yeni anlaşmanın hükümlerine bakılırsa, Ankara 'nın dileği yerine gelmiş, Ortadoğu ve Kafkaslar üzerinde beliren 'Batı 'lı tehdidine aklı yatan Aliyef, vaktiyle Nerimanof 'un yaptığı gibi, Rusya/Türkiye/ Kafkasya üçgeninde faal ve önemli bir taraf olmayı kabul etmiştir.

 

 

 

Bunun 'Reis Paşa 'nın bir projeksiyonu olduğu doğrudur, doğrudur da, 'Reis Paşa 'nın bu konudaki tasarımı bu kadarla mı kalır?

 

 

 

'Emperyalizm'in hedefi Anadolu'dur!'

 

 

 

4 Teşrinievvel 1336 (1920) 'da, Mustafa Kemal Paşa, Moskova 'da bulunan Enver Paşa 'nın, mektubuna verdiği cevapta; günümüz için yazılmış izlenimini uyandıran, şu düşünceleri yazmıştır:

 

 

 

''... Şark 'ta İslâm memleketlerinde beliren milli hareketlerin birleştirilmesi teşebbüsü hakkında verilen izahat, esas maksatlarımıza uyduğu için, pek ziyade memnuniyetimizi mucip oldu. Şark Dünyası üzerinde, manevi nüfuzunu rakipsiz kurmaya; Umumi Harbin bozduğu iktisadi muvazeneyi ülkesinde böylece düzelterek, Bolşeviklik cereyanını Garbi Avrupa 'da imhâya çalışan, İngiltere Hükümeti 'nin, pek mâhirâne olan bu büyük teşebbüsüne; fiili ve ciddi surette karşı koyabilecek yegâne İslâm hükümeti ve Türkiye Devleti olduğu için, Garp Emperyâlizm ve Kapitalizmi 'nin, en ziyade taarruz darbeleri bittabi Anadolu üzerine çevrilmiş bulunuyor...''

 

 

 

''...şimdiye kadar bu haince taarruzlara karşı koyan Ankara hükümeti, çarpışmanın uzun müddet devamı halinde, muhtemel akıbetini düşünerek; Şark 'ta bir istinat noktası temini lüzumuna kanaat getirmiş olduğundan Bolşevik Rusya Cumhuriyeti ile, müşterek maksadın teminine ait bir anlaşma akdine teşebbüs etmiş; yüksek mektuplarınızda memnuniyet verici bir dille anlatıldığı üzere, bu teşebbüs de başarı noktasına yaklaşmış bulunuyor...''

 

 

 

''... muvaffakiyet, Türkiye Devleti 'nin bu asırlar görmüş nüfuzunu, aynı ırktan bulunsun bulunmasın; bilcümle Şark İslâm kavimleri üzerinde, zahmetsizce devam ve hatta arttırabilmesine bağlıdır. Binaenaleyh, İslâm ülkelerinde beliren milli hareketleri, birtakım hususi teşkillere bağlamak suretiyle, derleyip toparlamak ve birleştirmek hususundaki tasavvur ve teşebbüsler; millî davamızın kat'i galebesi bakımından, her cihetle faydalı ve şayân-ı şükrandır...''

 

 

 

Yaaa, işte böyle!..