edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  => 'Havanda Su Dövülüyor' -Attilâ İLHAN
  => Madalyonun Arka Yüzü-Attila İlhan
  => 'Deve' mi, Yoksa 'Kuş' mu?-Attila İlhan
  => Hadi, Konuşsana İsmet Paşa!.-Attila İlhan
  => İkisi de, Sağlam NATO'cu!..-Attila İlhan
  => 'Akbaba Operasyonu' ve Sonrası-Attila İlhan
  => Seç Seçebildiğini!- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Solculuğu'!..- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin Solculuğu!(2)-Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!-Attilâ İLHAN
  => 'Avrasya'nın NATO'su!-Attilâ İLHAN
  => 'Kökü Dışarda Demokrasi!.-Attilâ İLHAN
  => 'Batı'ya Parmak Kaldırmak-Attilâ İLHAN
  => Amaç Ülkeyi, 'Batı Çizgisi'nde Tutmak-Attilâ İLHAN
  => Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN
  => Batılılaşma, Bir tuzak- Attilâ İLHAN
  => Aysberg'in Görünmeyen Kısmı-Attilâ İLHAN
  => Intibah Basladi- Attilâ İLHAN
  => Ilericiligin Böylesi - Attilâ İLHAN
  => Gençler Müdafai Hukuk’ta Birlesmeli-Attilâ İLHAN
  => Usakligin Zirvesindeki Komprador Aydinlar-Attilâ İLHAN
  => 'Biz e Sözümüz Var!-Attilâ İLHAN
  => 'Cumhuriyet Disiplini-Attilâ İLHAN
  => 'Darbe' İçin 'Halkı Kullanmak-Attilâ İLHAN
  => 'Değişme' Var da, 'Sandıkları' Değil-Attilâ İLHAN
  => 'Dengeler' Değişiyor mu-Attilâ İLHAN
  => 'Dibe Vurmak' mı?-Attilâ İLHAN
  => 'Doğu/Batı İkiliği' Olmasın?-Attilâ İLHAN
  => Gidinin 'Dünya Bankası!..-Attilâ İLHAN
  => Yeni 'Durum'a, Eski 'Senaryo'-Attilâ İLHAN
  => Gazi ve Filistin-Attilâ İLHAN
  => 'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN
  => 'Türkçülüğün' Yeri 'Solda' mı-Attilâ İLHAN
  => Faşizim Kimin Sloganı-Attilâ İLHAN
  => 'Ay/Yıldızı' Sildirtecek miyiz?-Attilâ İLHAN
  => 'Film Çöplüğü'-Attilâ İLHAN
  => 'Yoksul'a, 'Sınıf Atlama' Yolu: 'Futbol!-Attilâ İLHAN
  => 'Futbolcu'nun, 'Entel'e Verdiği 'Ders'-Attilâ İLHAN
  => Futbolu'nun 'Lağım Çukuru'- Attilâ İLHAN
  => Seni, Ben Mahvederim, İsmet- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Tespit'i- Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa', Doğru Görmüştü
  => Gâzi'nin 'Tasarımı': 'Devlet Sosyalizmi'- Attilâ İLHAN
  => 'Times Anlaşması' - Attilâ İLHAN
  => 'Türkçü'nün 'Ülkücü'ye Tepkisi-Attilâ İLHAN
  => Halka Söylemeye Dilleri Varmıyor-Attilâ İLHAN
  => 'Hancı Sarhoş, Yolcu Sarhoş-Attilâ İLHAN
  => Demokrasi Kamuflajı- Attilâ İLHAN
  => Avrasya'da dolaşan Hayalet:'Galiyef'-Attila İlhan
  => ...'Ilımlı' mı?.. Yoksa 'Bağımlı' mı?..-ATTİLA İLHAN
  => 'İlk Meclis'in Solculuğu-Attilâ İLHAN
  => Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN
  => 'Irk Milliyetçiliği' Değil, 'Yurt Milliyetçiliği'-ATTİLA İLHAN
  => İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı-Attilâ İLHAN
  => İthal Malı' Demokrasi- Attilâ İLHAN
  => İt Ürür, 'Tarih' Yürür-Attilâ İLHAN
  => İzin Arzuhali-Attilâ İLHAN
  => 'Karen Fogg Dosyası-ATTİLA İLHAN
  => İyi ki, Bugünleri Görmediler-ATTİLA İLHAN
  => Perinçek 'i tanımazdım: tanımış oldum-ATTİLA İLHAN
  => Kimlerin, Elinde Kalmıştık-ATTİLA İLHAN
  => 'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN
  => Sol' Yoksa, 'Demokrasi' de Yok!-ATTİLA İLHAN
  => Üstelik, Adı 'Liberal', Soyadı 'Demokrasi ATTİLA İLHAN
  => 'Mazlumlar Enternasyonali' mi?-Attilâ İLHAN
  => Parola Vatan, İşareti Namus-ATTİLA İLHAN
  => Haklı Bir Milliyetçilik-Cengiz İlhan
  => Şiir Arşivi
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN

Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı'!...

20 Mart 2002

 

 

 

Mehmet Ali Bey (Aybar) , şu hazin fakat gerçekçi 'tesbit'in sahibidir; her okuyuşumda etkilenirim:

 

 

 

''... İkinci Meşrutiyet 'ten günümüze kadar, Türkiye 'de çeşitli eğilimde sol partiler kurulmuştur. Bunlardan bir kısmı da, yasadışı 'ihtilâlci sol' görüşü savunan, Komünist ya da Komünizan partilerdir. Kurucuları, 'bey takımı'ndan, saygın kişilerdir, tüm bu partilerin. Bazen aralarına göstermelik bir iki işçiyi aldıkları da görülür...''

 

 

 

''... (İştirakçi) Hüseyin Hilmi Bey 'in 1910 'da kurduğu, ilk 'Sosyalist' parti olan 'Osmanlı Sosyalist Fırkası 'ndan beri, memleketimizde Sol'un çeşitli eğilimlerini temsil eden, belki kırk, belki daha çok parti kurulmuştur. Bunlar hep beyler tarafından, ya da teşvikleri ile kurulmuştur. Sadece 'Türkiye İşçi Partisi' , işçi kökenli sendikacılar tarafından kuruldu. Öncelikle bu olayın altını çizmek isterim...'' (TİP Tarihi, cilt 1, s. 167)

 

 

 

Gâzi 'nin 'anti/emperpyalist, laik ve demokratik' olmak arzusundaki Cumhuriyeti; eğer gerçekten 'Devlet sosyalizmi' yapacaktıysa; elbette, 'halkçı, inkılapçı, devletçi, milliyetçi, laik ve cumhuriyetçi' olmak zorundaydı: 'Halk Fırkası' nı ve programını, Edouard Heriot 'nun Fransa 'daki 'Radikal Sosyalist Partisi' programına benzettiğini, onun ağzından size aktardığımı hatırlıyorum. 'Bütünüyle mağdur ve mazlum' bir milletin, Gâzi gibi bir liderin arkasından, nasıl bir 'devlet sosyalizmi' ne yürüyeceği, 'Gazi Cumhuriyeti' nin, her düzeyde 'başarılı' yıllarına bakılarak anlaşılabilir; II. Enternasyonal de, III. Enternasyonal de, Ankara 'ya boşuna destek çıkmıyorlardı; İngiltere 'nin, sürekli 'bozuk çalmasının' nedeni de, bu!

 

 

 

Niye olmadı?

 

 

 

Peki niye olmadı? Çünkü, Gâzi yalnızdı; (yoksa Şevket Süreyya Bey, o yüzden mi 'Kadro' da ısrar ediyordu?) 'Solcu Kemalistler', o ve çevresindeki bir avuç 'aydın', 'Halk Fırkası' nı gittikçe parselleyen 'Tanzimatçı/aydınlar' tarafından, her fırsatta torpilleniyordu. Daha geçen gün, Falih Rıfkı Bey 'in tanıklığını, paylaşmamış mıydık; ne demişti o:

 

 

 

''... Atatürk ileri atılışlarında statükocu, el altından sinsi sinsi baltalayıcı Tanzimat bürokratlarının, daima pasif dayatışına uğramıştır. Gerçekte Atatürk partisi millet içinde değil, Atatürkçülük dediğimiz her şey, kendi partisi içinde azınlıkta idi. Ölümünden sonra parti güdümü, bu inançsızların eline geçti... ''

 

 

 

''... Türkiye 'nin Atatürk sonrası ve Demokrasi Tarihi, Dünya Tarihi 'ne, karaktersiz aydınların, bir millete yapabilecekleri kötülükler örneği olarak; Kurtuluş tarihi ise, sağlam karakterde bir aydının, nasıl yaratabileceğinin bir örneği olarak geçecektir...''

 

 

 

Türkiye İşçi Partisi 'ni kuran on iki sendikacı/işçi, acı deneyimleriyle yaşadıkları, bu sosyal ve siyasal gerçeğin itişiyle harekete geçmişlerdir. Aybar , olayın özgünlüğünü ve önemini, şöyle açıklamıştı:

 

 

 

''... on iki sendikacı bir siyasal parti kurmaya karar veriyorlar. Neden? Basına yaptıkları açıklamada, 'ezilen sınıfların haklarını korumak için parti kurduklarını' söylüyorlar. Ayrıca 'işçinin şimdiye kadar çeşitli partilerin içinde eriyip kaybolduğunu; TİP'in ise işçi sınıfının temsilcisi olmak amacıyla kurulduğunu' belirtiyorlardı. Bu açıklamada önemli ve daha önce işçilerden duymadığımız sözler var (...) sadece bu olay, Türkiye'de bir şeylerin değiştiğine işaretti...'' (a.g.e. cilt 1, s. 168).

 

 

 

Bu 'değişikliği', 'iktidar' la 'hâkimiyeti' , tekeline almış olan Oligarşi 'nin (Bürokrasi + Burjuvazi), hele 'Soğuk Savaş' gibi netâmeli bir dönemde, Türk halkına -dolayısıyla Türk İşçi Sınıfı 'na- bağışlayabileceğine inanmak, safdillik olmaz mıydı? Hele Gâzi 'nin, halkla beraber kurduğu 'Halk Fırkası' nın; aynı 'oligarşi'nin kıskacı altında, nasıl yozlaşıp önce faşizan, sonra ne idüğü belirsiz liberal, daha sonra 'Amerikancı' sosyal demokrat, başı bozuk bir partiye dönüştüğü hatırlanırsa!..

 

 

 

'İş âlemi' diyebileceğimiz, o 'çevre'...

 

 

 

Hadi bu defa, sonrasını ben söylemeyeyim; olayları Alpaslan Işıklı 'nın kaleminden okuyunuz:

 

 

 

''... Atatürk 'ün, zaten yetersizliği çok açık bir biçimde görülen ve kendisini izleme güçlüğü içinde bulunan kadrosu içinde, Nazizm 'in ve Faşizm 'in etkisine girenler oldu. Bunlardan biri olan parti genel sekreteri Recep Peker 'in Faşizm 'e eğiliminin, devletin Faşist modele göre yeniden yapılanmasını öngören bir projeyi, Atatürk 'ün onayına sunmasına neden olabilecek, bir ölçüsüzlüğe varmış olduğunu görmüş bulunuyoruz...''

 

 

 

''... bu dönemde, Türkiye 'ye özgü bir sosyalizm arayışıyla 1932 'de yayın hayatına başlayan 'Kadro' dergisi etrafında başlayan hareket, 1935 'te son bulmuştur. Atatürk 'ün isteğine uyarak sahibi olduğu Kadro 'yu kapatan Yakup Kadri , kendi deyimiyle 'Zoraki Diplomat' yapıldı. Hareket'in öncülerinden Şevket Süreyya Aydemir 'e göre: '... İstanbul'daki levantenler ve ekaliyet muhitleriyle, ithalatçı çevreleriyle, daha doğru iş âlemi diyebileceğimiz o günün insanları ile garip bir işbirliği içinde olan' İş Bankası çevresi, Kadro dergisi'nin kapatılmasını sağlamıştı (...) Kadrocular'a saldıranların başında gelen Recep Peker 'in 1936 'da Parti Sekreterliği'nden, İnönü 'nün ise 1937 'de Başvekillik'ten uzaklaştırılmaları, bu çatışmanın sonuçları bakımından, göz ardı edilmemesi gereken olaylardandır.''

 

 

 

''... Atatürk, İnönü 'yü Sol 'a karşıtlığından dolayı tasfiye zorunda kaldığı için, Celal Bayar 'a sarılmıştır. O Celal Bayar ki, 1950 'den sonra Türkiye 'yi 'Küçük Amerika' yapmak için yaptıkları bir yana; 1938 'de, Atatürk hasta döşeğinde iken, sendikaları yasaklayan yasa değişikliğinin, yürürlüğe girmesini sağlayan kişidir...'' ('Sosyalizm, Kemalizm ve Din', Alpaslan Işıklı, s. 142/146. 3. Basım. 2001.)

 

 

 

Gâzi 'nin 'yalnızlığı', pekâlâ görülüyor ki, bir 'dev yalnızlığı' idi.

 

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640437 ziyaretçi (1177966 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol