edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  => 'Havanda Su Dövülüyor' -Attilâ İLHAN
  => Madalyonun Arka Yüzü-Attila İlhan
  => 'Deve' mi, Yoksa 'Kuş' mu?-Attila İlhan
  => Hadi, Konuşsana İsmet Paşa!.-Attila İlhan
  => İkisi de, Sağlam NATO'cu!..-Attila İlhan
  => 'Akbaba Operasyonu' ve Sonrası-Attila İlhan
  => Seç Seçebildiğini!- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Solculuğu'!..- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin Solculuğu!(2)-Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!-Attilâ İLHAN
  => 'Avrasya'nın NATO'su!-Attilâ İLHAN
  => 'Kökü Dışarda Demokrasi!.-Attilâ İLHAN
  => 'Batı'ya Parmak Kaldırmak-Attilâ İLHAN
  => Amaç Ülkeyi, 'Batı Çizgisi'nde Tutmak-Attilâ İLHAN
  => Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN
  => Batılılaşma, Bir tuzak- Attilâ İLHAN
  => Aysberg'in Görünmeyen Kısmı-Attilâ İLHAN
  => Intibah Basladi- Attilâ İLHAN
  => Ilericiligin Böylesi - Attilâ İLHAN
  => Gençler Müdafai Hukuk’ta Birlesmeli-Attilâ İLHAN
  => Usakligin Zirvesindeki Komprador Aydinlar-Attilâ İLHAN
  => 'Biz e Sözümüz Var!-Attilâ İLHAN
  => 'Cumhuriyet Disiplini-Attilâ İLHAN
  => 'Darbe' İçin 'Halkı Kullanmak-Attilâ İLHAN
  => 'Değişme' Var da, 'Sandıkları' Değil-Attilâ İLHAN
  => 'Dengeler' Değişiyor mu-Attilâ İLHAN
  => 'Dibe Vurmak' mı?-Attilâ İLHAN
  => 'Doğu/Batı İkiliği' Olmasın?-Attilâ İLHAN
  => Gidinin 'Dünya Bankası!..-Attilâ İLHAN
  => Yeni 'Durum'a, Eski 'Senaryo'-Attilâ İLHAN
  => Gazi ve Filistin-Attilâ İLHAN
  => 'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN
  => 'Türkçülüğün' Yeri 'Solda' mı-Attilâ İLHAN
  => Faşizim Kimin Sloganı-Attilâ İLHAN
  => 'Ay/Yıldızı' Sildirtecek miyiz?-Attilâ İLHAN
  => 'Film Çöplüğü'-Attilâ İLHAN
  => 'Yoksul'a, 'Sınıf Atlama' Yolu: 'Futbol!-Attilâ İLHAN
  => 'Futbolcu'nun, 'Entel'e Verdiği 'Ders'-Attilâ İLHAN
  => Futbolu'nun 'Lağım Çukuru'- Attilâ İLHAN
  => Seni, Ben Mahvederim, İsmet- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Tespit'i- Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa', Doğru Görmüştü
  => Gâzi'nin 'Tasarımı': 'Devlet Sosyalizmi'- Attilâ İLHAN
  => 'Times Anlaşması' - Attilâ İLHAN
  => 'Türkçü'nün 'Ülkücü'ye Tepkisi-Attilâ İLHAN
  => Halka Söylemeye Dilleri Varmıyor-Attilâ İLHAN
  => 'Hancı Sarhoş, Yolcu Sarhoş-Attilâ İLHAN
  => Demokrasi Kamuflajı- Attilâ İLHAN
  => Avrasya'da dolaşan Hayalet:'Galiyef'-Attila İlhan
  => ...'Ilımlı' mı?.. Yoksa 'Bağımlı' mı?..-ATTİLA İLHAN
  => 'İlk Meclis'in Solculuğu-Attilâ İLHAN
  => Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN
  => 'Irk Milliyetçiliği' Değil, 'Yurt Milliyetçiliği'-ATTİLA İLHAN
  => İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı-Attilâ İLHAN
  => İthal Malı' Demokrasi- Attilâ İLHAN
  => İt Ürür, 'Tarih' Yürür-Attilâ İLHAN
  => İzin Arzuhali-Attilâ İLHAN
  => 'Karen Fogg Dosyası-ATTİLA İLHAN
  => İyi ki, Bugünleri Görmediler-ATTİLA İLHAN
  => Perinçek 'i tanımazdım: tanımış oldum-ATTİLA İLHAN
  => Kimlerin, Elinde Kalmıştık-ATTİLA İLHAN
  => 'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN
  => Sol' Yoksa, 'Demokrasi' de Yok!-ATTİLA İLHAN
  => Üstelik, Adı 'Liberal', Soyadı 'Demokrasi ATTİLA İLHAN
  => 'Mazlumlar Enternasyonali' mi?-Attilâ İLHAN
  => Parola Vatan, İşareti Namus-ATTİLA İLHAN
  => Haklı Bir Milliyetçilik-Cengiz İlhan
  => Şiir Arşivi
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN

Söyleşi                         Attilâ İLHAN
 
 
     

Kimin 'İmparatorluğu'?..           14 Şubat   2001


Claude Julien 'in o ilginç eserini, zamanında okumuş olanlar, Hardt ile Negri 'nin kitaplarına koyduğu adı hiç yadırgamayacaklardır. 60 'lı yılların dağdağası içinde, 'Amerikan İmparatorluğu' nu, hangimiz okumadı ki? Claude Julien , aynı sorunu, kendine göre va'z ederken; kırk yıl sonra, Hardt ve Negri 'nin, fark ve tespit edeceği 'nüansın' , daha o zamandan ipuçlarını vermişti; eserinin önsözünde diyordu ki, meselâ:

''...bugünkü Amerikan İmparatorluğu 'nun incelenmesi, özellikle amaçlarının basitliğiyle, eyleminin karışıklığı arasındaki çelişkiyi gözler önüne sermektedir; çünkü güçsüz olanların tutumu, sonunda çok basit yasalara cevap verir: kuvvet, daha çok kuvvet gerektirir...''

''... Amerikan İmparatorluğu 'nun dehası, etki alanına sınır çizmemiş olmasındadır: hiçbir coğrafya haritası, bu imparatorluğun sınırlarını çizip belirtemez. Bundan dolayı, o eski sömürge imparatorluklarına öylesine az benzemektedir ki, bazen, hemen hemen hiç anlaşılmaz olmakta; ve kendi varlığından, kendisi şüpheye düşmektedir... Çünkü bu 'imparatorluk' insan tabiatının, daha doğrusu ona hizmet eden insanların, karmaşıklığından kurtulamamaktadır...''

''...özgürlüğe, adalete, ilerlemeye ve barışa susamış olmak onlara yetmez mi? Çoğunlukla, en diktatörce rejimlere dayanan, bir askeri üsler ve paktlar ağı içinde, tüm yeryüzünü sarmaları, sırf 'özgürlüğü savunmak' içindir. Askeri mekanizmaların öldürücü ateşi altında Dresden, Hiroşima veya Vietnam köylerini ezip yerle bir etmeleri, hep özgürlük adınadır...'' (Amerikan İmparatorluğu, s.8-9, Hitit Yayınları, 1969)

Claude Julien , kitabının daha önsözünde ''yeni'' imparatorluğun, deyim yerindeyse 'uluslarüstü' -hatta soyut- özelliğini belirtmiş; daha da müthişi, bu evrensel sömürü ve baskı mekanizmasının, demokrasi ve özgürlük adına işlediğine işaret etmiştir. Aksi zaten düşünülemezdi, düşünülebilseydi, sonraları Ronald Reagan , göğsünü gere gere, Sovyetler Birliği 'ne ve onun çevresinde toplanmış 'Doğu Bloku' ülkelerine, 'Şeytanın İmparatorluğu' diyebilir miydi?

Topyekûn bir denetime doğru mu?

İ yi ama, Negri aynı 'nüansı' acaba nasıl ifade ediyor?

''...elbette Amerikalılar, 'emperyal' yönetimin sorumluluğunu reddedemez; edemez de, eskisine göre arada, bir 'nüans' yok mu? Çünkü bizzat Amerikan 'seçkinlerinin' formasyonu, artık iktidarın 'çokuluslu' bünyesinin, etkisinde oluşmaktadır; zira ABD başkanlığının 'monarşik' iktidarı; bir yandan nasıl, yoksul ulusların ve emekçi örgütlerinin baskısını, yani kısacası 'dışlanmışların' ve 'sömürülmüşlerin' 'demokratik' gücünü, hesaba katmak zorundaysa; tıpkı bunun gibi, çokuluslu, yatırımcı ve üretici büyük firmaların (müteşebbislerin), 'aristokrat' gücünün etkisini de, hesaba katmak zorundadır...''

''...'emperyal iktidar' tanımını güncelleştirmek gereği, işte bundan doğuyor. Bu yeni tanım, Amerikan Anayasası'na, ona yönetiminin işlevlerini dünya ölçüsünde genişletmek ve o ölçüde bir kamu alanının oluşturulmasını, dinamikleri arasına yerleştirmek olanaklarını sağlayacaktır. Hani o ünlü, 'dünyanın sonu' iddiası yok mu; işte tam da bunu, 'emperyal', 'aristokrat' ve 'demokratik' işlevler dengesinin; küresel pazarın 'emperyal' bir tutumla genişletilmiş Amerikan Anayasası tarafından nasıl tespit edileceğini anlatıyor...''

Farketmemiş olamazsınız, ne kadar ulusallığından soyunmak istese de, 'imparatorluğun' hem hukuk düzeyinde, hem uygulama düzeyinde, gelişme süreci, bir türlü Amerikanlıktan kurtulamıyor; bunun akla getireceği soru da, kaçınılmaz olarak, şu mudur: Varsıllar arası örgütlenme, ne kadar 'ulusallıktan' kurtulursa kurtulsun, sonunda, başka ve yabancı bir 'ulusallığın', üstelik çok kapsamlı -ve hatta totaliter- egemenliğine başeğmiş olmayacak mıdır? İyi de, bu ne vaat ediyor? Yalnız 'dışlanmışların' ve 'yoksulların' değil, daha az zengin ülkelerin varsıllarının da, bir manada, 'imparatorluğa' başeğmesini değil mi? Bakın Toni Negri , bu noktaya nasıl değinmiş:

''... aslına bakılırsa, 'imparatorluğun' bu 'hükümranlık' iddialarından epeycesi, tamamıyla yanıltıcı (illusoir); ne var ki bu, hukuki, siyasi ve hükümran düzeniyle, onun, kendinden önceki yönetimlere oranla daha etkili -ve tabii, daha 'totaliter'- olmasını, engellemiyor; çünkü dünya çapında geliştirilecek bir ekonomi / finans birleşmesinin üzerinde oynayarak; bunu, 'emperyal hukukun' yaptırım aracı haline dönüştürüyor: daha da kötüsü, hayatın hemen her cephesinde, denetimi yoğunlaştırıyor...''

''...zaten 'emperyal' iktidarın 'bio/politik' niteliğinin altını çizişimiz de, bundan doğdu; çünkü çalışma düzeninin Ford sistemi tarzında örgütlenmeden; Ford sonrası örgütlenmeye; üretimin, manifacture tarzından, çok daha kapsamlı bir değerlendirme (ve sömürüye) geçişi; yâni toplumsal ama maddi olmayan, soyut, hayatı duygusal ve düşünsel bütün belirtileriyle denetimi altında tutan bir düzeni ortaya çıkarışı bunun sebebi; İmparatorluk, üretimin kendisi bio/politikleştiği içindir ki, bio/politik bir düzen inşa ediyor...''

Geri dönülemez bir süreç mi?

''...başka türlü söylersek, ulus/devlet uzlaşmanın (consensus) dinamiklerini ve iktidarın işlevselliğini örgütleyebilmek için, 'disiplin'i kullanır, onun olanaklarını; böylece, iyi kötü üretici bir entegrasyonu ve ona uygun düşen bir 'yurttaşlık modeli 'ni yaratırken, imparatorluk, hayatın her veçhesini kuşatan ve onları her türlü etkinliğinin totaliter bir tutumla yönlendirilmesine, çevreleştirilmesine, toplumsal ve kültürel ilişkilere göre ödüllendirilmesine imkân veren bir üretim ve yurttaşlık düzenini geliştiriyor...''

''...üretimin belirli bir yere bağlı olmaktan çıkması, toplumsal bir esnekliğe ve akışkanlığa imkân sağladığı kadar; iktidar piramidinin dokusunu da, ilgili toplumların küresel denetimini de yoğunlaştırıyor. Ulustan, imparatorluğa geçişte olsun; fabrika üretim ve zenginliğinin topluma, emeğin iletişime ya da disiplinli yönetim biçimlerinin yeni denetim biçimlerine geçişte olsun; başlamış olan bu değişme süreci, artık geri dönülemez gibi görünmektedir...'' (Le Monde Diplomatique, Ocak 2001, s. 3)

Başka bir deyişle, 'Emperyalizm'in Son Aşaması: İmparatorluk'' , ulaşılan yeri; 'emperyalist' ulus/devletin de, o devlet içinde, işçi sınıfının sosyalizm mücadelesinin de; yeni üretim biçimleri yüzünden, artık aşıldığını; bundan böyle mücadelenin, ''küreselleşmiş' bir çerçevede yapılması gerektiğini savunuyor.

Porto Alegre , acaba bunun işareti miydi?


 
 
 

 

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640509 ziyaretçi (1178092 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol