edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  => 'Havanda Su Dövülüyor' -Attilâ İLHAN
  => Madalyonun Arka Yüzü-Attila İlhan
  => 'Deve' mi, Yoksa 'Kuş' mu?-Attila İlhan
  => Hadi, Konuşsana İsmet Paşa!.-Attila İlhan
  => İkisi de, Sağlam NATO'cu!..-Attila İlhan
  => 'Akbaba Operasyonu' ve Sonrası-Attila İlhan
  => Seç Seçebildiğini!- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Solculuğu'!..- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin Solculuğu!(2)-Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!-Attilâ İLHAN
  => 'Avrasya'nın NATO'su!-Attilâ İLHAN
  => 'Kökü Dışarda Demokrasi!.-Attilâ İLHAN
  => 'Batı'ya Parmak Kaldırmak-Attilâ İLHAN
  => Amaç Ülkeyi, 'Batı Çizgisi'nde Tutmak-Attilâ İLHAN
  => Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN
  => Batılılaşma, Bir tuzak- Attilâ İLHAN
  => Aysberg'in Görünmeyen Kısmı-Attilâ İLHAN
  => Intibah Basladi- Attilâ İLHAN
  => Ilericiligin Böylesi - Attilâ İLHAN
  => Gençler Müdafai Hukuk’ta Birlesmeli-Attilâ İLHAN
  => Usakligin Zirvesindeki Komprador Aydinlar-Attilâ İLHAN
  => 'Biz e Sözümüz Var!-Attilâ İLHAN
  => 'Cumhuriyet Disiplini-Attilâ İLHAN
  => 'Darbe' İçin 'Halkı Kullanmak-Attilâ İLHAN
  => 'Değişme' Var da, 'Sandıkları' Değil-Attilâ İLHAN
  => 'Dengeler' Değişiyor mu-Attilâ İLHAN
  => 'Dibe Vurmak' mı?-Attilâ İLHAN
  => 'Doğu/Batı İkiliği' Olmasın?-Attilâ İLHAN
  => Gidinin 'Dünya Bankası!..-Attilâ İLHAN
  => Yeni 'Durum'a, Eski 'Senaryo'-Attilâ İLHAN
  => Gazi ve Filistin-Attilâ İLHAN
  => 'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN
  => 'Türkçülüğün' Yeri 'Solda' mı-Attilâ İLHAN
  => Faşizim Kimin Sloganı-Attilâ İLHAN
  => 'Ay/Yıldızı' Sildirtecek miyiz?-Attilâ İLHAN
  => 'Film Çöplüğü'-Attilâ İLHAN
  => 'Yoksul'a, 'Sınıf Atlama' Yolu: 'Futbol!-Attilâ İLHAN
  => 'Futbolcu'nun, 'Entel'e Verdiği 'Ders'-Attilâ İLHAN
  => Futbolu'nun 'Lağım Çukuru'- Attilâ İLHAN
  => Seni, Ben Mahvederim, İsmet- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Tespit'i- Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa', Doğru Görmüştü
  => Gâzi'nin 'Tasarımı': 'Devlet Sosyalizmi'- Attilâ İLHAN
  => 'Times Anlaşması' - Attilâ İLHAN
  => 'Türkçü'nün 'Ülkücü'ye Tepkisi-Attilâ İLHAN
  => Halka Söylemeye Dilleri Varmıyor-Attilâ İLHAN
  => 'Hancı Sarhoş, Yolcu Sarhoş-Attilâ İLHAN
  => Demokrasi Kamuflajı- Attilâ İLHAN
  => Avrasya'da dolaşan Hayalet:'Galiyef'-Attila İlhan
  => ...'Ilımlı' mı?.. Yoksa 'Bağımlı' mı?..-ATTİLA İLHAN
  => 'İlk Meclis'in Solculuğu-Attilâ İLHAN
  => Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN
  => 'Irk Milliyetçiliği' Değil, 'Yurt Milliyetçiliği'-ATTİLA İLHAN
  => İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı-Attilâ İLHAN
  => İthal Malı' Demokrasi- Attilâ İLHAN
  => İt Ürür, 'Tarih' Yürür-Attilâ İLHAN
  => İzin Arzuhali-Attilâ İLHAN
  => 'Karen Fogg Dosyası-ATTİLA İLHAN
  => İyi ki, Bugünleri Görmediler-ATTİLA İLHAN
  => Perinçek 'i tanımazdım: tanımış oldum-ATTİLA İLHAN
  => Kimlerin, Elinde Kalmıştık-ATTİLA İLHAN
  => 'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN
  => Sol' Yoksa, 'Demokrasi' de Yok!-ATTİLA İLHAN
  => Üstelik, Adı 'Liberal', Soyadı 'Demokrasi ATTİLA İLHAN
  => 'Mazlumlar Enternasyonali' mi?-Attilâ İLHAN
  => Parola Vatan, İşareti Namus-ATTİLA İLHAN
  => Haklı Bir Milliyetçilik-Cengiz İlhan
  => Şiir Arşivi
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN

Söyleşi                    Attilâ İLHAN

 

 

    

 

O Senin 'Batılılaşma' Dediğin...

5 Haziran 2002

 

 

Ortaöğretim'de, Osmanlı 'nın son iki dönemi, ( 'Tanzimat' ve 'Meşrutiyet' ), hemen daima 'Teceddüt' (Yenileşme) Dönemi diye öğretilmiştir: II. Mahmud, III. Selim, II. Abdülmecid, 'reformcu' padişahlar diye anılmaz mı? 'Genç Osmanlılar', 'Jöntürkler', Osmanlı 'nın 'inkılâpçıları' olmuyor mu?

 

 

İyi de, hakikat bu mudur? Gerçekte bunların 'yenilik' diye benimseyip uyguladıkları: 'Modernist' Batı 'nın, kendi dışında ve yabancı addettiği toplumlar için geliştirdiği, 'sömürgeleştirme' tasarımları değil midir? Sadece Devlet-i Âliyye 'nin 'yenileştikçe' borca battığını; borca battıkça, Düvel-i Muazzama 'nın -yani Emperyalizm 'in- ocağına düştüğünü; en sonunda, koskoca imparatorluğu, ecnebi büyükelçilerin yönettiğini görmek, bunu öğrenmeye ve anlamaya yetmez mi?..

 

 

 

Osmanlı 'da 'asrileşme', apaçık 'Batılılaşma' olarak uygulanmıştı; üstelik bu uygulama, Batı Türkleri 'nin bin yılda oluşturduğu ve üç kıtaya yaydığı 'Osmanlı Medeniyeti' nin ve 'Yaşama Tarzı' nın, 'külliyen' inkârını içeriyordu. Aslında bu 'inkâr', birçok yerde ve birçok manada, bağnaz Hıristiyanlığın, başat Müslümanlığı inkârıydı ki; Batı Türkleri'nin yenilgiye uğramaması, ancak, bunca yıllık kültür birikiminden, 'ulusal bir sentez' yoğurabilmesine bağlıydı. Osmanlı yönetiminde, işte bunu başaramadılar; 'asrilik' hep 'Avrupalı gibi olmak' zannediliyordu; zira Avrupa Modernizmi sorunu böyle koymuştu, böylesini istiyordu.

 

 

 

Hadi bunları ben yazmış olmayayım, London City Üniversitesi 'Sömürgecilik Sonrası Çalışmalar Kürsüsü' nde konuk profesör, Ziyaüddin Serdar söylemiş olsun; gerçekliği pekişir mi, pekişmez mi?

 

 

 

'Asriliği' 'Garplılık' sayınca...

 

 

 

''Modernizm, pratikte ve teoride, 'sömürgecilik'le iç içedir; hem teorik bir plan hem de fiziksel bir araç olarak, 'gelişme' gibi nosyonlar (kavramlar) üretmiş ve kendisine 'evrensel' bir özellik biçmiştir. Modernizm, geleneksel toplumları, yani Batılı olmayan dünyayı, 'geri kalmış toplumlar' olarak görür; bunu da geleneğin 'temel ilkelerine' bağlar. Onlara göre geleneksel toplumların 'değişime' uygun bir tabiatı yoktur ve Müslüman toplumları Batı'yı yakalamak istiyorlarsa, 'geleneğin ortadan kaldırılması'nın; ya da en azından, 'baskı altında tutulması'nın gerektiğini söylerler...''

 

 

 

''... bu yüzden de geleneksel kültürler, 'gelişme' ve 'ilerleme' adına, kökünden koparılmış, yerinden edilmiş, baskı altına alınmış ve yok edilmiştir. Modernizm, (yani Batı, yani Batılı, Beyaz ve Hıristiyan Emperyalizm) böylelikle, dünyanın geri kalanını 'marjinalize etmek' ve onun fiziksel dünyasıyla zihnini işgal etmek için, bilinçli ve maksatlı bir girişim; dünyanın geri kalanı ise, bunun farkında ve huzursuz...'' (Radikal-Online, 13 Mayıs 2002).

 

 

 

Bu saptama, XX. yy 'ın sonlarına ait; oysa, aynı yüzyılın başlarında, en radikal devrimler ve devrimciler; Modernist Emperyalizm 'in bu sinsi 'dayatmasını' tamamen benimsemiş görünür; Sovyet İhtilâli (1917) epeyce bir zaman, Proletkult Hareketi 'nin etkisi altında kalmıştı; bilindiği gibi bu hareket, Rusya'nın ihtilâl öncesine ait bütün kültür müktesebatını yok saymış; asıl kültürün ihtilâlle başladığını savunmuştur. Farkında mısınız, Modernizm'in başka ülkelerden istediği, tam da budur!

 

 

 

Bir başka ihtilâl, Anadolu İhtilâli (1919) benzer bir yanılgı içindeydi. Mustafa Kemal 'in devrimci radikalliği, başlangıçta, Osmanlı toplumunun Anadolu birikimini topyekûn reddetmeye kadar gidiyordu; Ali Fuat Paşa 'Hatıralar' ında, bunun altını güzelce çizmiş, diyor ki: ''... yani büyük bir değişme! Yani bu adamın büyüklüğü burada; çünkü, hiç kimse yoktur ki büyük adamlardan, an'aneleri bırakabilsin! Bizim de şimdi aklımız eriyor: Osmanlı an'anesini takip etseydik, biz imkânı yok, inkılâp yapamazdık!'' (Haz. O. S. Kocahanoğlu. 'Bilinmeyen Hatıralar', s. 306. Temel Yayınevi 2001).

 

 

 

Aklın yolu bir...

 

 

 

Ne var ki, her iki devrim ve bu devrimlerin devrimcileri, Profesör Ziyaüddin Serhad 'ın 'tespitini', çok gecikmeden anlamıştır. Çünkü, topyekûn toplumsal ve kültürel inkârın; aslında, Modernist Emperyalizm 'in istediğini, kendiliğinden yapmak demek olduğunu fark etmişlerdir; neticede, o inkâr fırtınasını koparmak yerine, 'ulusallığı', geleneksel toplumun müktesebatından, bilimsel olarak üretmek yolu tutulmuştur.

 

 

 

Meraklısı bilir; Vladimir İlyiç , o yıllarda, Ulusal Eğitim Halk Komiseri olan Lunaçartskiy Yoldaş 'a gönderdiği, tarihi mektupta, demiştir ki: ''Yeni bir halk kültürü, öyle kafadan icat edilmez, geçmişe oturtulur, başarılı klasik örnekler, sanat mirası, şimdiki kültürün ulaştığı sonuçlar göz önünde tutularak, bilimsel yöntemle yeni bir senteze varılır.'' (Aralık 1920) Nitekim kuruluşunda rütbesiz ve nişansız oluşturulan Kızılordu, II. Dünya Savaşı'nda geleneksel rütbe ve nişanlarına dönmüş; hayli uzun bir zaman, adı bile yasak sayılan Dostoyevskiy dahil, bütün Rus klasikleri Sovyetler'de yayımlanmıştır.

 

 

 

Gâzi 'nin aşırı radikalliği de, 'ulusal sentez' fikrine varmasıyla değişiyor; 'Dil devrimi'nin ilk günlerindeki 'radikallik', 'ulusallık'tan 'ırkçılık'a doğru kayınca, vazgeçer; bilinmez hangi Tanzimatçı kafaların telkiniyle, yasakladığı Türk Musikisi 'nin, ihtişam ve azametini en iyi bilenlerden olduğu için, kısa sürede serbestliğini sağlamıştır. Çünkü, aşağı yukarı aynı tarihte, şu sözleri söyleyen de odur:

 

 

 

''... Biz milli terbiye programından bahsederken, eski devrin hurâfelerinden ve evsâf-ı fıtriyemizle hiç de münasebâtı olmayan, yabancı fikirlerden, şarktan garpten gelen bilcümle tesirlerden uzak, seciye-i milliye ve tarihiyemizle mütenasip bir kültür kastediyorum. (...) Kültür (haraset-i fikriyye) zeminle mütenasiptir. O zemin, milletin seciyesidir!''

 

 

 

O yaşasaydı hiç kuşkusuz 'ulusallık' ağır basacak; kültür ve öğretim, Modern Emperyalizm 'in önerdiği ve evrensellik atfettiği Klasik Yunan/Latin tabanına kaydırılmayıp; olabildiğinden çok daha canlı ve gürbüz, bir 'ulusal özgünlük' taşıyacaktı.

 

 

 

 

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640480 ziyaretçi (1178059 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol