MIKNATIS.MATI
     Şimdi incelenen oyun oldukça enteresan.. Zira bu oyunu gösterdiğiniz her kişide satranç'a karşı bir hayranlık uyandıracaktır. Hollanda Savunması adı verilen açılıştan gelen ve Edward Lasker ile bazı kaynaklara göre Türk Asıllı İngiltere Satranç Şampiyonu Sir Alan George Thomas arasında 1933 yılında oynanan Yıldırım partisinde ortaya çıktığı söylenir. Birçok satranç literatüründe Avrupa Şampiyonasında Laskerin Simultane maçlarından birinde bilinmeyen bir oyuncuya karşı oynandığı söylenir. Oyun kimle oynanmış olursa olsun incelenmeye değerdir..
     Hollandalılar bu partiyi Mıknatıs Matı olarak adlandırmışlardır. Oyunda  Siyah Şah g8 den başladığı yolculuğunu sırası ile h7, h6, g5, f4, f3, g2 ve g1 karesinde bitirmiştir. Bu yolculuk siyah şahı beyaz kampa çeken bir mıknatısa benzetilmiş olsa gerek.Mıknatıs Matı tabiri, Selim Palavan ve Alev Gönçer'in çevirmiş olduğu Gençler için Satranç kitabında yer alır. Orjinal metin  H.Pfleger ile B.J. Withuis tarafından yazılmıştır.

    ilk rivayete göre Edward Lasker General Elektrik'te çalışan bir Elektrik Mühendisidir. işi gereği Berlin'den Londra'ya gider. Gittiği her yerde satranç oynamayı ihmal etmez. Ancak  İngiltereye ilk kez gidiyordur, ünlü Alman Oyuncu Londra Satranç Kulübünü bulmayı başarır. Kulübe girdiğinde kendisini tanıtamaz zira Kendisine ismi sorulduğunda ingilizce bilmediği için sorulan soruları anlayamamıştır.Birçok kişi ile maç yapmış önüne geleni yenmiştir Hemen Klüp şampiyonu olan Sir Alan George Thomas ile maç ayarlanmış ve 5 dk lık yıldırım maçı böylece başlamıştır.
    
  Edward Lasker - Sir Alan George Thomas
  Londra 1933 (blitz)

1.d4 f5 Hollanda Savunmasının Belirleyici hamlesidir.f5 hamlesinin mantığı beyazın ikinci hamlesinde e4 sürüşünü engellemektir böylece beyaza e4-d4 er formasyonunu oluşturmayı engellemek hedeflenir. 2.Af3 e6 aynı pozisyona 1.e4 e6 2.Af3 f5 ile de ulaşılırdı.3.Ac3 Af6 siyahlar e4 sürüşünü engelliyor aynı zamanda bir gelişim hamlesi yapıyor 4.Fg5 atı açmaza alarak e4 sürüşü planlanıyor 4...Fe7 bu hamle siyahları açmazdan çıkarıyor. 5.Fxf6 Fxf6 6.e4 nihayet beyazlar e4 sürüşünü gerçekleştirdi.  6...fxe4 7.Axe4 00 8.Fd3 b6 9.Ae5 Fb7?! 9...Fxe5 daha iyidir, zira merkezde iki at çok görkemli kaldı. 10.Vh5!? oldukça agresif bir hamle merkezdeki iki atın etkinliği hemen hendini gösteriyor siyahların merkezdeki atı yok etmesi gerekir.  10...Ve7?? inanılması zor bir hata rakibin atağını önemsemeyen bu hamle pahalıya mal olacak, siyahlar Axf6 sonrasında gxf6 alacak ve Ve7 den h7 yi savunacak diye düşünüyorlar. Ne varki d3 te fil merkezde iki at ve şahın dibinde vezir varken bu kadar vurdum duymaz olmamak gerekir. Halbuki Fxe5 hala geç değildi 10...Fxe5 11.Ad2 g6 12.Vxe5 Ac6 daha sade bir oyuna götürürdü. Şimdi 10...Ve7?? sonrasında oluşan konuma bakalım..

Birçok satranç kombinezon kitabına giren bu konum oldukça ilginç bir şah seyahatini başlatıyor..

11.Vxh7 !!  Beklenmedik ve çok güçlü bir vezir fedası ; alış zorunlu 11...Şxh7 12.Axf6++ bu bir çifte şahtır. d3 teki Fil ve f6 daki At güç gösterisi yapıyor.12...Şh6 zorunlu zira Şh8 e şık bir mat var 13.Ag6#. 13.Aeg4+ Şg5 zorunlu. 14.h4+ Şf4 zorunlu 15.g3+ Şf3 zorunlu 16. Fe2+ Şg2 zorunlu 17.Kh2+ Şg1 zorunlu 18.0-0-0 # Beyazlar oyunu Rok atarak bitiriyor.. Eh şahı güvenliğe almak lazım

Yandaki diagramda Şahın ilginç Yolculuğunu görüyoruz..

Bu maçtan çıkarılacak Dersler:
1- Rakibinizi Küçük Görmeyin
2- Rakibinizin ataklarına karşı duyarsız kalmayın
3- Şahın güvenliğini önce sağlayın
4- Merkezi Hakimiyete önem verin
5- Rakibin etkin konumda olan taşlarını fırsat bulabiliyorsanız yok edin
6-Sadece kendi planınızı değil aynı zamanda rakibin planlarını da anlamaya çalışın.

                          Hazırlayan: Dr.M.Ajlan UÇaR