edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  => 'Havanda Su Dövülüyor' -Attilâ İLHAN
  => Madalyonun Arka Yüzü-Attila İlhan
  => 'Deve' mi, Yoksa 'Kuş' mu?-Attila İlhan
  => Hadi, Konuşsana İsmet Paşa!.-Attila İlhan
  => İkisi de, Sağlam NATO'cu!..-Attila İlhan
  => 'Akbaba Operasyonu' ve Sonrası-Attila İlhan
  => Seç Seçebildiğini!- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Dev Yalnızlığı-Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Solculuğu'!..- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin Solculuğu!(2)-Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa'nın, Gelecek Tasarımı!-Attilâ İLHAN
  => 'Avrasya'nın NATO'su!-Attilâ İLHAN
  => 'Kökü Dışarda Demokrasi!.-Attilâ İLHAN
  => 'Batı'ya Parmak Kaldırmak-Attilâ İLHAN
  => Amaç Ülkeyi, 'Batı Çizgisi'nde Tutmak-Attilâ İLHAN
  => Senin 'Batılılaşma' Dediğin-Attilâ İLHAN
  => Batılılaşma, Bir tuzak- Attilâ İLHAN
  => Aysberg'in Görünmeyen Kısmı-Attilâ İLHAN
  => Intibah Basladi- Attilâ İLHAN
  => Ilericiligin Böylesi - Attilâ İLHAN
  => Gençler Müdafai Hukuk’ta Birlesmeli-Attilâ İLHAN
  => Usakligin Zirvesindeki Komprador Aydinlar-Attilâ İLHAN
  => 'Biz e Sözümüz Var!-Attilâ İLHAN
  => 'Cumhuriyet Disiplini-Attilâ İLHAN
  => 'Darbe' İçin 'Halkı Kullanmak-Attilâ İLHAN
  => 'Değişme' Var da, 'Sandıkları' Değil-Attilâ İLHAN
  => 'Dengeler' Değişiyor mu-Attilâ İLHAN
  => 'Dibe Vurmak' mı?-Attilâ İLHAN
  => 'Doğu/Batı İkiliği' Olmasın?-Attilâ İLHAN
  => Gidinin 'Dünya Bankası!..-Attilâ İLHAN
  => Yeni 'Durum'a, Eski 'Senaryo'-Attilâ İLHAN
  => Gazi ve Filistin-Attilâ İLHAN
  => 'Emperyalizm'in Son Aşaması?-Attilâ İLHAN
  => 'Türkçülüğün' Yeri 'Solda' mı-Attilâ İLHAN
  => Faşizim Kimin Sloganı-Attilâ İLHAN
  => 'Ay/Yıldızı' Sildirtecek miyiz?-Attilâ İLHAN
  => 'Film Çöplüğü'-Attilâ İLHAN
  => 'Yoksul'a, 'Sınıf Atlama' Yolu: 'Futbol!-Attilâ İLHAN
  => 'Futbolcu'nun, 'Entel'e Verdiği 'Ders'-Attilâ İLHAN
  => Futbolu'nun 'Lağım Çukuru'- Attilâ İLHAN
  => Seni, Ben Mahvederim, İsmet- Attilâ İLHAN
  => Gâzi'nin 'Tespit'i- Attilâ İLHAN
  => 'Reis Paşa', Doğru Görmüştü
  => Gâzi'nin 'Tasarımı': 'Devlet Sosyalizmi'- Attilâ İLHAN
  => 'Times Anlaşması' - Attilâ İLHAN
  => 'Türkçü'nün 'Ülkücü'ye Tepkisi-Attilâ İLHAN
  => Halka Söylemeye Dilleri Varmıyor-Attilâ İLHAN
  => 'Hancı Sarhoş, Yolcu Sarhoş-Attilâ İLHAN
  => Demokrasi Kamuflajı- Attilâ İLHAN
  => Avrasya'da dolaşan Hayalet:'Galiyef'-Attila İlhan
  => ...'Ilımlı' mı?.. Yoksa 'Bağımlı' mı?..-ATTİLA İLHAN
  => 'İlk Meclis'in Solculuğu-Attilâ İLHAN
  => Kimin 'İmparatorluğu'-Attilâ İLHAN
  => 'Irk Milliyetçiliği' Değil, 'Yurt Milliyetçiliği'-ATTİLA İLHAN
  => İşin Ucu 'Nereye' Dayanırdı-Attilâ İLHAN
  => İthal Malı' Demokrasi- Attilâ İLHAN
  => İt Ürür, 'Tarih' Yürür-Attilâ İLHAN
  => İzin Arzuhali-Attilâ İLHAN
  => 'Karen Fogg Dosyası-ATTİLA İLHAN
  => İyi ki, Bugünleri Görmediler-ATTİLA İLHAN
  => Perinçek 'i tanımazdım: tanımış oldum-ATTİLA İLHAN
  => Kimlerin, Elinde Kalmıştık-ATTİLA İLHAN
  => 'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN
  => Sol' Yoksa, 'Demokrasi' de Yok!-ATTİLA İLHAN
  => Üstelik, Adı 'Liberal', Soyadı 'Demokrasi ATTİLA İLHAN
  => 'Mazlumlar Enternasyonali' mi?-Attilâ İLHAN
  => Parola Vatan, İşareti Namus-ATTİLA İLHAN
  => Haklı Bir Milliyetçilik-Cengiz İlhan
  => Şiir Arşivi
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim-ATTİLA İLHAN

  Söyleşi
                              ATTİLA İLHAN
 

  
 
 
'Tatlısu Frengi' Kim? 'Tatlısu Türkü' Kim?
5 Temmuz 2002

 

Toplumcu Gerçekçi Türk romanının, en güzide isimlerinden Suat Derviş 'in; -eşi TKP 'nin lideri, kendisi de üyesi olduğundan-, eserlerini bulamazdınız; merak eder miydiniz, o aynı bahis! Bir süredir, o çağına göre şaşırtıcı ve ilginç eserler, birbiri ardınca basılıyor; yanılmıyorsam, ne doğru dürüst alıcısı var, ne 'sükûtla boğulmuş' nice edip ve edibemizden birisi olan, Suat Hanım (Derviş) hakkında, ele avuca gelir, inceleme ve araştırma yazan bir meraklı! Geçenlerde, Belgin(Sarmaşık) -ki bir süredir yazarın 'külliyâtını' okuyor- önemli bir 'tespitini' söyledi:

 

''-... Çok genç yaşında, belki Almanya'da büyüdüğünden toplumun sınıfsallığını da görmüş; bireyin ruhsallığını da; hikâyelerinde, neredeyse psikanaliz sayılabilecek 'tahliller' göze çarpıyor: hele Osmanlı Dönemi'nde, -Tanzimat sonrasında belirginleşen 'alafrangalığın', nasıl bürokratik bir aristokrasi oluşturduğunu, iyi yakalamış; beni daha da şaşırtanı, I. Dünya Savaşı'ndan sonra, bu 'taklit' aristokrasinin çözülüşünü ve dağılışını, etkileyici bir gerçekçilikle yansıtmış olması!..''

 

'Kültür ilericisi' -aslında Batılı 'nın 'maymunu'- 'alafranga' (Mason) Tanzimat Aristokrasisi de; İnönü sonrasında palazlanan, Cumhuriyet Burjuvazisi de; ülkenin başına gelen faciaları ısrarla yobaz bağnazlığına, İslâmi gericiliğe, 'çağdaşlığa' karşı çıkışa yıkmıştır ama; 'çağdaşlığı' Batılı'yı taklit etmekle 'karıştıran'; Emperyalizm'in dayattığı 'Kültürsüzleşme Operasyonu'nu (Bkz. 'Albertini'/'Azgelişmişliğin Mekanizması') 'ilericilik' zannedenin, kendisi olduğunu unutmuştur; ya da unutmak işine gelmiştir.

 

O kadar öyledir ki bu, bakınız üzerinden yıllar geçmiş; Suat Derviş gibi -önemi Hâlide Edib 'den hiç de aşağı olmayan, hatta belki yukarı olan- bir romancı; yıllardır karanlıkta kalmış eserleriyle, gün ışığına çıkıyor da, kimsenin kılı kıpırdamıyor: üstelik neymiş, bunlar Batılı'ymış, ilerici'ymiş, Avrupa lı'ymış!

Adama gülerler!..

 

'Kılavuz' bir metin ki...

 

Hele bir kesim var ki, bu türden 'tespitleri', 'orijinal olmak' için, uyduruyorum sanıyor; Kemalist Öğreti 'nin, 'tahtında müstetir' (içinde saklı) olduğundan, ne haberi var, ne de bilgisi! Suat Hanım'ın (Derviş) -bazı romanlarında işlediği- Cumhuriyet 'in o ilk dönemindeki Tanzimat 'perişanlığını'; ve 'alafrangalığın', ihtişâm ve sefâletini düşündüğüm sırada; İzmir 'den Av. Cengiz İlhan , okurken etkilendiği bir pasajı, bana ulaştırdı. Ben de etkilendim, o ilk Kemalist neslinin, gerçekten -hem de son derece bilinçli- inkılâpçılar olduğunu, bir kere daha görmüş oldum.

 

Metin, Fâlih Rıfkı Bey 'in ( Atay ), Türkiye 'de en az Hıristiyanları kadar ('Tatlısu Frenkleri') tehlikeli ve yanlış olan, 'Tatlısu Türkleri' ni irdeliyor; ama ne irdeleyiş! Düşündüm ki, ezkaza aranızdan bazıları merak edip, Suat Hanım 'ın ( Derviş ) bazı kitaplarını okumaya kalkışırsa Fâlih Bey 'in ( Atay ) bu tespitleri, onlara olağanüstü görünecek, iyi de kılavuzluk edecektir.

 

''... Evet, hele tatlı sularımızda, renk renk nilüferler, alabalıklar, göze ve ağza hoş gelen neler yetişmez? Fakat onu tatlılığına pişman eden, birtakım 'çıkmaz olsaydılar' da vardır. Tatlısu Frengi bu soydandır. Bana sorarsanız, 'Tatlısu Türkü'nü, ondan daha beter bulurum...''

 

''... Biz geçmişte çektiklerimizi, hep zorba yobazlardan biliriz. 'Garplılaşmayı' Türkten, Türklükten ve Türkiye'den 'sıyrılma fırsatı' sayan; nizam değişmelerinde, yalnız keyfini, kârını ve çıkarını düşünen; Garplılaşma'nın, yurt ve halk içine dalıp giderek, geri gelenek, kör görenek ve kara inanışlarla, can veresiye bir savaşma olduğunu hatırlasa, buna içinin ta tibinden gülen; ancak dışarıya fırlama İmkânı kalmazsa, İstanbul'un bir 'alafranga semti'ne şöyle böyle ilişip, doğum pişmanlığı çeken; sefir-i kebirlik'le 'sürgün', birkaç yüz altın maaşlı 'vezirlik'le menkûb; halkı zorba ve yobazlar sürüsüne bırakarak, 'büyük şehir' keyfi çatan; turunçgiller, ormanlar, çağlayanlar ve eski siteler yurdu Pamfilya'yı 'menfa'; orada, bir müddet kalacağı tutarsa, gezip tozma meraklısı bir kontese, koca bir Roma Kitâbesi'ni ayak kirası veren; harpte halkın kanına, barışta bir tek ter damlasını halkın ekmeğine katmayan, sonra durmaksızın hakâretçi, şikâyetçi, beğenmezci; hani hep bildiğimiz, doğumundan ölümüne kadar, ödeye ödeye kendisine borcumuzu tükedemediğimiz; okuttuğumuzla bizi küçümseyen, verdiğimiz ve kazandırdığımızla bizden uzaklaşan 'Tatlısu Türkü' yok mu; ondan, özentilerinden ve yaydığı ahlâktan ne çektiğimizi düşünmeyiz...''

 

''... Bu 'sivil aydınlar' arasında, hizmet fikrini soysuzlaştıran bir kötü örnek olmuştur. Ve biz dahi onun içine, yurtçu ve halkçı ruhu üfleyebilmiş değiliz. Üçüncü Selim'in tarihini okuyunuz. Başını zorbalar mı aldılar, 'Etebekân-ı Saltanat' denen keyif ehli 'alafrangalar' mı verdiler, görürsünüz...''

 

Bu 'tespitler'den niye yararlanılmamış?

 

''... Garplılaşmaya, halk ile yuğrulma ve kaynaşma mayası katmadıkça, ileri hareketin tam neticelerini alamayız. Zorba ve yobazın peşine polis ve jandarma takmaktan ne çıkar? Devrim 'aristokrasisi', olma!.. Devrim tepeden inebilirse de, tepede tutunamaz. En ileri kafalar, memleketin en geri bacaklarını, kendilerine 'savaşlık' seçmelidirler. Cesâret, bir inkılâp yapmaya yetebilir; fakat onu ancak, devamlı bir fedakârlık kökleştirebilir. Yenilenme ve ilerleme tarihimizin en acı talihi, halkçı ve yurtçu bir seçkinler takımını, memleket içine dağıtamamak olmuştur. Herkes nimeti arar; külfeti de, bir sırttan öbür sırta yüklerse; işte böyle döner döner, yine eski 'bina'yı okur gideriz...'' (Fâlih Rıfkı Atay, 'Gezerek Gördüklerim', s.34, 35, 87. '1000 Temel Eser, MEB: 1941)

 

Ne buyrulur? 'Solcu Kemalist' Fâlih Rıfkı Bey , 'Garplılaşma' yandaşı 'Tatlısu Türkü'nün, 'İhtilal' ve İnkılap' açısından, neyi ifade ettiğini, daha o zaman görmüş mü görmemiş mi? 'İnönü Cumhuriyeti' , acaba neden bu 'tespitler'den yararlanmayı düşünmemiş de; 'Garplılaşma'yı, 'Yunan/Latin' dümeniyle, daha da pekiştirmeye kalkışmış? Şimdi 'okuttuğumuzla bizi küçümseyen, verdiğimiz ve kazandırdığımızla bizden uzaklaşan 'Tatlısu Türkü' daha çoğalsın da, Osmanlı 'yı batırdığı gibi, Cumhuriyeti de batırmaya kalkışsın diye mi?

 

Meraklısı için not: Suat Derviş'in 'çarpıcı' birkaç kitabı: 'Çılgın Gigi', 'Doğan Kitap', 2000 / 'Aksaray'dan Bir Perihan', Oğlak Yayıncılık, 1997 / 'Hepimiz Birbirimizin Örneğiyiz' (Hikâyeler) Oğlak Yayıncılık, 1998.

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640413 ziyaretçi (1177895 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol