edebiyatokyanus
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  YAZILAR
  => Attila İlhan Şiiri-DoDoç.Dr. Yakup ÇELİK
  => Bunalım Edebiyatı ve Modernizmin Sorunları-Svetlana Uturgauri
  => Karagöz'e Ezgi-Satı Erişen
  => Orta Oyunu Eksikliği-Nihal Türkmen
  => Orta Oyunu ve Karagöz-Nihal Türkmen
  => Dilin Yapısı ve Toplumun Yapısı-Emile Benveniste
  => Türkçe Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık-İrem Onursal
  => Asansörle Yükseltilmek İstenen Çukurlar-Can Yücel
  => KÜLTÜR VE ÖTESİ-Cemil MERİÇ
  => Türkoloji-Cemil MERİÇ
  => Tevfik Fikret ve Batı Retoriği-Rıza Filizok
  => Estetik tarihimize bir bakış-Arslan Kaynardağ
  => MÜRSEL MECAZ-Rıza FİLİZOK
  => Başlıca Dil Bilimi Akımları-Prof.Dr. Rıza FİLİZOK
  => ZİYA OSMAN SABA’NIN NEFES ALMAK ADLI ŞİİR KİTABINDA -Yrd. Doç. Dr. Safiye AKDENİZ
  => HİKAYE VE ROMANDA “ANLATICI”YA GÖRE METİN TİPLERİ, - Yard. Doç. Dr. Safiye AKDENİZ
  => GÖSTERGEBİLİM-Yard. Doç. Dr. Mustafa Ö Z S A R I
  => TÜRKİYE'NİN ÖNEMİ-Emre Kongar
  => KÜRESELLEŞME VE KÜLTÜREL FARKLILIKLAR ÇERÇEVESİNDE ULUSAL KÜLTÜR-Prof. Dr. Emre Kongar
  => TÜRKİYE'NİN KÜLTÜREL ÖZ-ANLAYIŞI: AVRUPA BİRLİĞİ İÇİN BİR ZENGİNLİK-Emre Kongar
  => BARIŞ KÜLTÜRÜ VE DEMOKRASİ-EMRE KONGAR
  => GOP NEYİ AMAÇLIYOR, NEYİ GERÇEKLEŞTİREBİLİR-EMRE KONGAR
  => YENİ EMPERYALİZM, HUNTINGTON VE ELEŞTİRİSİ-Emre Kongar
  => KÜRESELLEŞME BAĞLAMINDA TÜRKİYE-Emre KONGAR
  => DEMOKRASİ KÜLTÜRÜ SORUNLARI-Emre Kongar
  => AVRUPA BİRLİĞİ'NE "ONURLU VE BAŞI DİK" GİRİŞ NE DEMEK-Emre Kongar
  => TOPLUMSAL VE SİYASAL GELİŞMEMİZİ ETKİLEYEN MARKALAR-Emre Kongar
  => KÜRESELLEŞME, MİKRO MİLLİYETÇİLİK, ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK, ANAYASAL VATANDAŞLIK-Emre KONGAR
  => NİYAZİ BERKES'DE ÇAĞDAŞLAŞMA KAVRAMI-Emre KONGAR
  => KEMAL TAHİR-Hilm Yavuz
  => OYUNLARIM ÜSTÜNE-Nazım Hikmet
  => OYUN YAZARI OLARAK-Ataol Behramoğlu
  => POPÜLER EDEBİYAT- M. Orhan OKAY
  => HER SÖZ BİR ŞEY SÖYLER-Feyza HEPÇİLİGİRLER
  => Tiyatronun Kökeni, Ritüel ve Mitoslar
  => ROMANDA KURMACA VE GERÇEKLİK
  => Fuzûlî’nin Hikaye-i Leylâ ve Mecnun’u
  => SEZAİ KARAKOÇ ve HİS “;KAR ŞİİRİ”;-Selami Ece
  => İSTANBUL’UN AHMED MİDHAT EFENDİNİN ROMANLARINA TESİRİ
  => AHMET MİDHAT’A ATFEDİLEN BİR ESER: “HÜKM-İ DİL” VE MANASTIRLI MEHMET RIFAT
  => CEZMİ ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER
  => "EDEBİYATEĞİTİMİ"NDE "EDEBÎ METİN"İN YERİ VE ANLAMI
  => Mustafa Kutlu ve Rüzgârlı Pazar
  => BİR BİLİM ADAMININ ROMANI” ÜZERİNE GEÇİKMİŞ BİR TAHLİL
  => ÖLÜMÜNÜN 50. YIL DÖNÜMÜNDE
  => “MİT”TEN “MODERN HİKÂYE” “HİKÂYE”NİN SERGÜZEŞTİ
  => EDEBİYAT DİLİ/EDEBÎ DİL
  => BİR NESLİN VEYA BİR ŞAİRİN ROMANI: MÂİ VE SİYAH
  => İSTİKLÂL MARŞI’NIN TAHLİLİ
  => CAHİT KÜLEBİ
  => TEVFİK FİKRET’İN ŞİİRLERİNDE TRAJİK DURUM
  => MEHMED RAUF’UN ANILARI yahut EDEBÎ HATIRALARIN YAYIMI ÜZERİNE BİR DENEME
  => MEÇHUL BİR AŞKIN SON NAĞMELERİ: TEVFİK FİKRET’İN “TESADÜF” ŞİİRLERİ / YARD. DOÇ. DR. NURİ SAĞLAM
  => Tarihsel Romanın Eğitimsel İşlevi
  => ALIMLAMA ESTETİĞİ VE EDEBİYAT ÖĞRETİMİ1
  => Tanzimat Dönemi Oyun Yazarliginda Batililasma
  => SİNEMA VE EDEBİYAT TÜRLERİ
  => EDEBİYAT EĞİTİMİ, ESTETİK BİR HAZZIN EDİNİMİ
  => EDEBÎ TENKİT
  => ADALET AĞAOĞLU’NUN DAR ZAMANLAR ÜÇLEMESİNDE KİMLİK SORUNU
  => Halit Ziya ve Mehmet Rauf'un hayatları ile romanları
  => YAZIN VE GERÇEKLİK
  => MİLLÎ EDEBİYAT
  => HECE-ARUZ TARTIŞMASI/ Arş.Gör.Oğuzhan
  => AHMET HAŞİM’İN ŞİİRLERİNDE ATEŞİN DİLİ / ARŞ. GÖR. VEYSEL ŞAHİN
  => ROMAN TEKNİĞİ BAKIMINDAN YABAN
  => TANZİMATTAN GÜNÜMÜZE COCUK EDEBİYATI
  => KADIN VE EDEBİYAT
  => Şiirin Temel Özellikleri-Christopher Caudwell
  => EDEBİYAT EĞİTİMİ: HERMENEUTİK BİR YAKLAŞIM Vefa TAŞDELEN
  => VOLTAİRE VE ROUSSEAU ETRAFINDA AYDINLANMA ÇAĞI FRANSIZ YAZINI
  => TÜRKİYE’DE ULUSAL KÜLTÜR TARTIŞMALARI BAĞLAMINDA ÇAĞDAŞ UYGARLIK SORUNU
  => EDEBİYATIN DİLİ ÜZERİNE
  => TARİHİN SINIFLANDIRILMASI
  => Türk Milletini Uyandıran Adam: Attila İlhan
  => EDEBİYAT DERSLERİNİN İÇERİĞİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ KONUSUNDA
  => "Yalancı şöhretlerin Gerçek Yüzünü Ortaya Koydum"-Hilmi Yavuz
  => AVRUPA BİRLİĞİNİ YARATAN NEDENLER VE TÜRKİYE Metin AYDOĞAN
  => DİVAN ŞİİRİYLE HALK ŞİİRİNDE ORTAK BİR SÖYLEYİŞ BİÇİMİ
  => divan şiirindeki sevgili tipini alaya alan bir roman
  => ALIMLAMA ESTETİĞİ VE EDEBİYAT ÖĞRETİMİ
  => BAĞLANMA VE ÇELİŞKİ
  => Antik Çağ’da Tarih Yazmak
  => TARİHÎ ROMANDA POST-MODERN ARAYIŞLAR
  => Kültürel Batılılaşma
  => GARPÇILAR VE GARPÇILAR ARASINDAKİ FİKİR AYRILIKLARI
  => Harf Devrimi Üzerine Yeniden Düşünmek
  => EDEBİYAT ÖĞRETİMİNDE WALDMANN MODELİ
  => KEMÂL AHMED DEDE VE TERCÜME-İ MENÂKIB-IMEVLÂNÂ’SI
  => TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ İÇERİSİNDE URDUCA
  => Avrupalılaşmak mı, Avrupalılaştırmak mı?CEMİL MERİÇ
  => ŞAİRANE BİR ÇEVİRİ yahut TOPLUMBİLİMİN SERÜVENLERİ Cemil MERİÇ
  => 47 LİLER YAHUT BİR ROMANIN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ
  => ZAMAN, ZAMAN – I TERAKKİ Cemil Meriç,
  => Kırk Ambar (Cilt1)
  => KADIN RUHU, Cemil Meriç
  => Umrandan Uygarlığa-C.Meriç
  => Balzac’tan önce modern roman-Cemil Meriç
  => ARİSTARK’LA ZOİL-c.meriç
  => ELİNDE CENNET AÇAN ZEND AVESTA- c.meriç
  => SELEFÎLİK–SÛFÎLİK VE ÂKİF-SÜLEYMAN ULUDAĞ
  => Mehmet Âkif- Mâhir İz’e Yazdığı Mektuplar
  => DİDO SOTİRİYU’NUN ROMANI GİBİ BİR ROMANIMIZIN OLMAYIŞI
  => HİLMİ YAVUZ’UN DENEMECİLİĞİ
  => İRONİ KAVRAMI, GERÇEKÜSTÜCÜLÜK VE ERCÜMEND BEHZAD LAV ŞİİRİ ÜZERİNE
  => OKUNAMAYAN ROMANLAR
  => Gelenekçilik Geleneğe Dahil Değil
  => Türk Tiyatrosunda İronik Söz, İronisiz Metin
  => Postmodernist İroni
  => NÂZIM HİKMET ŞİİRİNİN SİYASİ ETKİLERİ
  => NÂZIM HİKMET ŞİİRİNDE SİNEMASAL ÖĞELER
  => Savaş
  => Newton, Goethe ve Sosyal Bilimler
  => Bir Afyon (!) Olarak Diktatörlükten Demokrasiye Futbol
  => Adorno Yüz Yaşında
  => Theodor Adorno: Kültür Endüstrisini Yeniden Düsünürken
  => ADORNO'NUN KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ KAVRAMI ÜZERİNE
  => ADORNO’NUN KÜLTÜR ENDÜSTRİSİ KAVRAMI ÜZERİNE
  => Frankfurt Okulu
  => TARİHİ MADDECİLİK VE KAPİTALİZM - ÖNCESİ TOPLUMLARASYA TOPLUMU - FEODALİTE Asaf Savaş AKAT
  => POSTMODERNİZM GEÇ KAPİTALİZMİN KÜLTÜREL MANTIĞI
  => Postmodernizm Ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı 2
  => Postmodernizm Ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı 3
  => DİMİTRİ KANTEMİR'İN DOĞUBİLİM ARAŞTIRMALARINA KATKISI Georges Cioranesco
  => DİMİTRİ KANTEMİR'İN DOĞUBİLİM ARAŞTIRMALARINA KATKISI Georges Cioranesco 2
  => II. MEŞRUTİYET'TE SOLİDARİST DÜŞÜNCE: HALKÇILIK Zafer Toprak
  => II. MEŞRUTİYET'TE SOLİDARİST DÜŞÜNCE: HALKÇILIK Zafer Toprak 2
  => Türkoloji Araştırmaları Makaleler Veritabanı
  => Yeni Makaleler
  => Türkoloji Araştırmaları Dergisi
  => Türkoloji Makaleleri
  => ŞAİR DUYARLILIĞI Afşar TİMUÇİN
  => Yazılar.....
  => SEÇME YAZILAR
  => EDEBİYAT Tez / Makale / Kitap ara
  => Orhan Pamuk: Babamın bavulu Nobel konuşması
  => PiVOLKA'da Çıkan Yazılar
  => Amin Maalouf Üstüne
  => Öykünün Yüzyılı /Feridun ANDAÇ
  => Cumhuriyet Dönemi Türk Felsefesinde Bir Hareket Noktası Olarak Teoman Duralı-oktay taftalı
  => Sofist Bilgeliğin "Empirist" Dayanakları Üzerine 0.TAFTALI
  => Birlik ve Liderlik Hayalleri O.TAFTALI
  => Eğitilemeyen Bir Varlık Olarak İnsan O.TAFTALI
  => Çağdaş Bir Tarım Toplumuna Doğru O.TAFTALI
  => Sosyo-Politik Bağlamda Bir Dekadans Olarak Bilgi Toplumu O.TAFTALI
  => Aşkla Varolan Hayatlar O.TAFTALI
  => Batı Medeniyetinin Mutsuz Çocuğu Entelektüel O.TAFTALI
  => Nihat Genç Yazıları
  => Batılı Tarih Bilimi ve Tarihin Mantığı
  => Bir Hayat Alanı Olarak Aile O.TAFTALI
  => Bir Savaşın Kavramları Üzerine
  => Çalışma ve Erdem Kavramları Arasındaki İlgi Üzerine O.TAFTALI
  => Değer Üreten Hayatlar
  => Doğu'nun Hayal Ülkesi O.TAFTALI
  => Dostlukla Yükselen Hayatlar O.TAFTALI
  => Şiirimizin Hazin Sonu O. TAFTALI
  => Soğuk ve Sıcak Hayatlar OKTAY TAFTALI
  => Yalanın Fenomenolojisi O. TAFTALI
  => Günümüzde Medya Kılavuzluğu - Günümüzde Medya Kılavuzluğu
  => Ermeni Meselesinin Kökenini Batının Irkçılığında Aramak Lazım Prof. Dr. Türkkaya Ataöv
  => Osmanlı’dan Lozan’a Musul-Kerkük
  => “Sözümü Tutamadım, Artık Yaşayamam” Turhan Feyizoğlu
  => Gerilla Mustafa Kemal ve Türk Yurtsever Kurtuluş Hareketi Turhan Feyizoğlu"
  => SİYASİ TARİH YAZILARI -YEREL TARİH YAZILARI
  => Yazarlar - yazılar
  => TÜRKİYE’DE MUHAFAZAKÂRLIĞIN DÜŞÜNSEL - SİYASAL TEMELLERİ
  => yazılar 1
  => yazılar2
  => türk dünyası
  => Derin devlet
  => YAZILAR,
  => SOSYOLOJİ.
  => YAZILAR,,.
  => TANZİMAT DÖNEMİ
  => İdealizm-Realizm
  => Cemil Meriç..
  => ilhan berk
  => NİYAZİ BERKES’İN TÜRK KİTLE İLETİŞİM TARİHİNE KATKILARI
  => yazılar.
  => yazılar..
  => yazılar,
  => yazılar,,
  => yazılar.,
  => YAZILAR.
  => YAZILAR..
  => YAZILAR-
  => YAZILAR-,
  => yazılar.1
  => y.1
  => y.2
  => y.3
  => y.4
  => y.5
  => y.6
  => y.7
  => y.8
  => y.9
  => y.10
  => y.11
  => y.12
  => y.13
  => y.14
  => y.15
  => y.16
  => y.17
  => y.18
  => y.19
  => y.20
  => y.21
  => y.22
  => y.23
  => y.24
  => y.25
  => y.30
  => y.31
  => y.32
  => y.33
  => y.34
  => y.35
  => y.36
  => y.37
  => y,38
  => y.39
  => y.40
  => y.41
  => y.42
  => y.43
  => y.44
  => y.45
  => y.46
  => y.47
  => İnsan-Mekan İlişkileri
  => SANAT VE ELEŞTİRİ
  => Türkiye’de olumsuz Pierre Loti eleştirileri
  => TÜRKiYE’DE MODERN EDEBİYAT ELEŞTİRİSİ
  => ATATÜRK,
  => MAKALELER:
  => MAKALELER,
  => yz
  => yz1
  => yz2
  => yz3
  => yz4
  => yz5
  => yz6
  => yz7
  => yz8
  => FRIEDRICH NIETZSCHE’NİN TARİH ANLAYIŞI
  => Edebiyat Nedir?
  => YM1
  => YM2
  => YM3
  => YM4
  => YM7
  => YM8
  => YM9
  => İbn Battûta’da “Ahı” Kelimesi ve Anadolu
  => Simone de Beauvoir: Abjeksiyon ve Eros Etiği
  => Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri
  => Psikanalitik ve Post-Yapısalcı Feminizm ve Deleuze
  => Tarihsel Bir Perspektif Üzerinden İroni Tür ve Tekniklerinin Gelişimi ve Bazı Uygulama Örnekleri Tarihi Gelişim
  => İroni ve Melankoli*
  => İroni, Nostalji ve Postmodern
  => “Daha İyi Anlamak İçin Daha Fazla Açıklamak” İsteyen Bir Yorumbilimci: Paul Ricœur
  => Kendi (Paul Ricœur Üstüne)
  => Sersemleşme Okulu
  => Osmanlı ve Avrupa Arasındaki Karşılıklı Etkileşimde Etnomaskeleme
  => Antik Yunan Tragedyasının Metafiziği
  => Sonbahar Mitosu: Tragedya*
  => Ayrışma, Çatışma ve Fanatizm
  => Fanatizm İlkelliktir
  => Tuhaf Bir Çocuk
  => Huzursuz
  => Benjamin’in Mistisizmine “Üç Yönlü Yol”
  => Renan, Irk ve Millet
  => Varlık, Benlik, Hatırlayış ve Unutuş Üzerine
  => Hangi Kilidin, Hangi Anahtarı?
  => Romanda Tarih
  => Bugün Psikanalizi Tartışmak
  => Kültürde Bakış
  => 1930 Goethe Ödülü Dolayısıyla Frankfurt Goethe Evi’nde Konuşma
  => Jacques Derrida ve Konukseverlik Sorusu
  => Metafiziğin Kalesi Hakkında Düşünmek
  => Hakların İadesi
  => Modern Etiğin İki Temel Direği Agnes Heller
  => Ezoterizme Genel Bir Giriş
  => Turnanın Semahı, Ezoterizmin Zamanı: Bektaşi ve Alevi Zaman Kavrayışla
  => Yeni sayfanın başlığı
  => Ulus-Ötesinden Hukuka Bakmak: Jürgen Habermas
  => Yeni Perspektifler Gerçeğin Çölüne Hoşgeldiniz
  => Orlan: Kırılan Ten Kubilay Akman
  => Pusudaki Ten, Vice Versa
  => Cimri ve Çöp Arasındaki Güçlü İlişki Üzerine
  => Demokrasi Kavramı Üzerine Hayli Spekülatif Bir İrdeleme
  => Benim Çöp Bayramım
  => Kamu Yeniden Kurulurken Kadınlara Ne Olacak?
  => Sonsuzluğun Sınırında: Immanuel Kant
  => Kant ve Üniversite İdeası
  => İki Yüzüncü Ölüm Yıldönümünde: Immanuel Kant ve Kantçılık
  => Kant ve Yeni Kantçılık
  => Otuz Beşinci Gece: Ruh, Can, Hayat, Ölüm, Akıl ve Öte Dünya Üzerine1
  => Ölüm Üzerine Tıbbi Çeşitlemeler
  => Ölüme Karşı Ölüm
  => Avrupa İçin Yeni Bir Ethos Üzerine Düşünceler
  => Avrupa ve Ötekileri
  => Sûfî Şiirinin Poetikası
  => Byron ve Romantiklik
  => Kötülük Toplumu ve Biçimin Muhalefeti
  => Balkanlar: Metaforların Çarpıştığı Bir Savaş Alanı
  => Badiou: Etik Üzerine
  => “Semen est Sanguis" Yahudilikte ve Hıristiyanlıkta Kan
  => Âdet Kanaması Tecrübesi: Sınırlar ve Ufuklar
  => Said ve Saidciler ya da Üçüncü Dünya Entelektüel Terörizmi
  => Kültür Endüstrisini Yeniden Düşünürken
  => Adorno ve Tanrının Adı
  => Kant, Adorno ve Estetiğin Toplumsal Geçişsizliği
  => Adorno ve Berg
  => İbn Battûta Seyahatnamesi
  => Irak Savaşı ve Sivil Etkinlikler
  => Yamalı Çelişkiler Semti: Saraybosna'dan Yenibosna'ya
  => Halkla Birlikte Bir Çağdaş Kent Söylemi Üzerine
  => Yeni Dünya Düzeninin Sonu?
  => Selçuklular Anadolu’da
  => Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubâd Dönemine (1220-1237) Bir Bakış
  => 13. Yüzyılın Başında Anadolu’da Ticaret
  => Selçuklular Döneminde Anadolu’da Felsefe ve Bilim (Bir Giriş)
  => Nietzsche ve ‘Akla’ İsyan
  => Bizans Manastır Sistemine Giriş
  => Öğrenci Radikalizmi Üzerine Düşünceler
  => 1968’i Yargılamak ya da 68 Kuşağına Mersiye
  => “Gelecekte İnsanlara Çok Güzel Görüneceğiz”
  => Nevroz, Psikoz ve Sapkınlık
  => Üniversitede Psikanaliz Öğretmeli miyiz? Sigmund Freud
  => Psikanalist Kimdir?
  => Nerelisiniz?
  => Irak’a Kant Çıkarması
  => Bizans Şaşırtıyor
  => 12 eylül dosyası
  => FETHİ NACİ: Cesur, Gerçekçi Ve Halkçı... İzzet Harun Akçay
  => SON OKUDUKLARIM- İzzet Harun Akçay
  => Sabahın yalnız kuşları-İzzet Harun Akçay
  => Bir Portre - Cahit Sıtkı TARANCI - Şükran KURDAKUL
  => ŞİİR NEDİR? Cahit Sıtkı TARANCI
  => Afşar TİMUÇİN - Şair Duyarlığı
  => Ahmet KÖKLÜGİLLER - Karacaoğlan'ın Yaşamı ve Şiirleri
  => Atilla ÖZKIRIMLI - Dadaloğlu ve Çevresi
  => Aysıt TANSEL - Metin Eloğlu
  ARAŞTIRMA-İNCELEME
  SÖYLEŞİ
  DENEME
  ATTİLA İLHAN
  ATTİLA İLHAN-KÖŞE YAZILARI
  E-KİTAP
  ANSİKLOPEDİK
  SATRANÇ VİDEO DERSLERİ DÖKÜMANLAR
  SATRANÇ OYNA
  ŞİİR
  DİL ANLATIM TÜRK EDEBİYATI - LİSE KAYNAK
  EDEBİYAT RADYO
  EDEBİYATIMIZDA ŞİİR ROMAN ÖYKÜ (dinle)
  100 TEMEL ESER (dinle)
  100 TÜRK EDEBİYATÇISI (dinle)
  SESLİ KİTAPLAR
  FOTOĞRAF ÇILIK
  E-DEVLET
  EĞİTİM YÖNETİMİ DENETİMİ
  RADYO TİYATROSU
  ÖĞRETMEN KAYNAK
  EDEBİYAT TV
  SÖYLEŞİLER - BELGESELLER TV
  RADYO KLASİK
  TÜRKÜLER
  GAZETELER MANŞETLER
  ÖYKÜ ANTOLOJİSİ
  DERGİLER - KİTAPLAR - KÜTÜPHANELER
  E-DERGİ
  KİM KİMDİR BİYOGRAFİLER
  ZİYARETÇİ DEFTERİ
  İLETİŞİM
  EDEBİYAT OKYANUS
Öğrenci Radikalizmi Üzerine Düşünceler
Öğrenci Radikalizmi Üzerine Düşünceler*
Herbert A. Deane


 

Bu yıl nisan ve mayıs aylarında Columbia Üniversitesinde üniversite binalarının işgal edilmesi, Columbia Kolejinin dekanının rehin alınması ve rektörün dosyalarının yağmalanması, barışçı toplantılar, grevler ve düşünce ifadesinin çok ötesine geçen bir dizi protesto eyleminin en yenileri ve en çok dikkat çekenleri. Bu türden ilk önemli olay üç yıl önce, Low Kütüphanesi önünde büyük bir gösteri NROTC (Deniz Yedek Subay Eğitim Kıtası) ödül töreninin iptal edilmesine sebep olduğunda meydana geldi. Aynı dönemde, hem bu ülkede hem dışarıda, protestocular, başka üniversitelerde ve  toplumun daha geniş kesimlerinde de karşı çıktıkları üniversite faaliyetlerini engellemek ve amaçlarına ulaşmak için şiddet içeren gösteriler ve işgaller düzenlediler. Bu açıdan Columbia’daki olaylar daha geniş bir düzenin parçası olsalar da, oradaki koşul ve eylemlerin kendilerine özgü özelliklerine de dikkat edilmelidir.
Hiç kimse son üç yıldır Vietnam’daki savaşın tırmanarak devam etmesinin Amerikan üniversitelerindeki birçok öğrenci ve öğretmenin düş kırıklığı ve başkaldırısına yol açan en önemli nedenlerden biri olduğunu inkâr edemez. Amerikan hükümetinin Vietnam’da izlediği politikanın hem ahlakî hem politik olarak bağışlanamaz oluğuna inanan öğrencilerin sayısı sürekli artıyor. Daha da önemlisi, bu öğrencilerin çoğunluğu ve onların öğretmenleri politik liderlerimizin savaş ile ilgili demeçlerinde hiç de dürüst olmadıklarına inanmaya başladılar. Birçok öğrenci, en azından Senatör McCarthy başkanlık seçimleri için kampanyasını başlatıp, Başkan Johnson seçimlere tekrar girmemeye karar verene kadar sıradan demokratik politik süreçlerin ve normal protesto ve eleştirilerin olayların gidişatını ve hükümet politikasını gerçekten etkileme kapasitesi olup olmadığını sorgulamaya başlamıştı. Normal politik faaliyetlerin neden olduğu düş kırıklığı kampüs protestolarının derecelerinin ve yoğunluklarının keskin artışında kendini göstermiştir.
Kampüslerde protesto ve düş kırıklığı yaratan ikinci önemli neden ülkemizdeki kentsel ve ırksal krizdir. Bunlar geçen yazki yaygın ayaklanmalara ve bu nisanda Dr. Martin Luther King, Jr.’ın öldürülmesini izleyen yıkım dalgasına yol açmıştır. Burada da, özellikle getto bölgelerine yakın kent üniversitelerindeki birçok öğrenci ve öğretmen, gecekondu bölgelerinde yaşayanların karşılaştıkları sefalet ve haksızlıklara isyan ettiler. Ayrıca, artan bir düş kırıklığıyla, hükümetin her kademesinin bu problemleri çözmekteki yeteneksizliğini veya isteksizliğini gözlediler. Kerner Komisyon Raporu’ndaki açık uyarılara ve önerilere rağmen, milletvekillerinin, eyalet ve yerel yöneticilerin çoğu şehir merkezinin önemli bir bölümünü oluşturan gecekondu bölgelerinin ekonomik problemlerini çözmek için gereken büyük ve pahalı çabayı göstermeye başlamaktan bile kaçınıyorlar. Görüldüğü kadarıyla yönetici çoğunluğun ayaklanmalardan aldığı ana ders, isyancıları bastırmak için daha fazla insan ve daha gelişmiş silahlara ihtiyaç olduğu.
Bu çok gergin kampüs havasının ve sıradan eleştirel süreçler ve muhalefetin yarattığı düş kırıklığının önemli sonuçlarından biri, daha radikal öğrencilerin üniversitelerine saldırmaları ve askeri kurumlar, Vietnam’daki savaşın devamı ve şehirlerimizdeki ırksal krizle bağlantısı olan (veya olduğu iddia edilen) üniversite faaliyetlerine karşı çıkmaları oldu. Bu bahar Columbia’daki gösterilerin önemli sebeplerinden ikisinin Üniversitenin Savunma Araştırmaları Enstitüsü ile olan bağları ve Morningside Park’ına yapılan spor salonu olması tesadüf değildir. Bu konuların seçilmesinin ve vurgulanmasının nedeni, çok basitleştirilmiş ve yalın şekilde ortaya konduklarında, Vietnam’daki savaşa ve ırkçılığa karşı olan çok daha geniş bir grup öğrenciden destek alabilecek olmalarıydı. Geçen sene içerisinde radikal öğrenciler üniversitenin kendisine ve savaşla veya kentsel krizle bağlantısı bile olmayan öğretim ve araştırma yöntemlerine de saldırdılar. Buna gerekçe olarak da üniversitenin hem toplumun “iktidar yapısının” bir parçası olduğunu hem de orta ve üst seviye ticaret, hükümet ve askeri bürokrasiye eleman yetiştirerek ahlak dışı bir sosyal sistemin kötülüklerinin içine gömüldüğünü ileri sürdüler. Bu saldırılar sözde olmaktan çıkıp zorlayıcı ve şiddetli hareketlere dönüştüklerinde, üniversite özellikle savunmasızdır. Üniversite normal faaliyetlerini barışçı yöntemler ve akılcı tartışmalarla yürütür ve şiddetle veya şiddet tehditleriyle başa çıkmak için ne gerekli düşünce yapısına ne de gerekli araçlara sahiptir. Sınıflarımızda, kütüphanelerimizde ve laboratuvarlarımızda hemen hemen hiç disiplin sorunumuz yoktu ve öğretmen öğrenci ilişkilerimiz yazılı kurallardan çok söylenmemiş geleneklerle düzenlenmişti.
Geçtiğimiz üç sene içerisinde Columbia ve kardeş üniversitelerindeki radikal öğrencilerin protesto eylemlerinin altında yatan varsayımların ve bağlı oldukları değerlerin bazılarını incelemenin yararı olabilir. Radikal öncülerin tavırlarında ve eylemlerinde sadece kendilerini haklı kabul eden tutumları ve katı ahlaki saltçılıkları insanı sürekli şaşırtıyor. “Ben tamamen haklı ve ahlaklıyım, ve siz –eğer benimle aynı fikirde değilseniz– tamamen haksız ve kötüsünüz. Bu yüzden sizinle tartışmam için herhangi bir sebep yok. Saygı duymam gereken hiçbir hakka sahip değilsiniz ve benim istediğim her şeyi kabul etmek zorundasınız. Eğer etmezseniz, benim savunduğum ve temsil ettiğim hak ve adaletin zaferini kesinleştirmek için her türlü yöntemi kullanmaya hakkım var.” Bu tam ahlaki kesinliğin karşısında insan Cromwell’in müthiş cümlesini haykırmak istiyor: “İsa adına yalvarıyorum, yanılmış olma ihtimalinizi düşünün.” Çünkü ahlaki saltçı için kötülere ve inanmayanlara karşı güç kullanmak, Ortega’nın bizi uyardığı gibi, nihai yol yerine öncül veya tek yol haline gelir. Tartışma, farklılıkları hoşgörme, uzlaşma, müzakere – uygar insanların farklılıklarını gidermek veya onlara katlanmak, beraber yaşamaya devam etmek ve birbirlerinden farklılıklarına rağmen bir şeyler öğrenmek için geliştirdikleri bütün yöntemler – gerçek inananın tavırlarının parçası olamaz. O, Sorel’in politika kavramıyla büyülenmiştir –sivil etkinlikler– politika, doğal ve onarılmaz bir biçimde kötü ve yozlaştırıcıdır çünkü ister istemez başka birey ve gruplarla tartışmayı ve uzlaşmayı içerir. Onun için, Sorel için olduğu gibi, sadece “saf şiddet”, efsaneye ve akıldışı fikirlere bağlılık ve bütün arabaluculara ve reformculara karşı “koyu bir nankörlük” toplumu zalim baskıcılardan ve kahramanca şiddetin savunucularından oluşan iki düşman gruba ayıracak ve böylece hepimizi uzlaşmanın ve akılcılığın kaçınılmaz sonu olan çöküşten kurtaracak güce sahiptir.
Bu ahlaki saltçılığın getirdiği bir varsayım – eski olduğu kadar tehlikeli (ve birinci Senatör McCarthy gibi radikallik karşıtı öncüler için değerli) – fevkalade iyi ve arzulanan amaçlar uğruna savaşmanın, şiddet ve başkalarının hak ve hürriyetlerini kısıtlamayı içerse bile, amaca ulaşmak için gereken bütün yöntemleri meşru kıldığıdır. Yakın geçmişte toplumsal özgürlüklerin ve herkes, özellikle de sevilmeyen azınlıklar için ifade özgürlüğünün en güçlü savunucuları olan radikal öğrenciler, son birkaç olayda bu özgürlükçü prensipleri bırakıp fikirlerine katılmadıkları insanların konuşma ve eylem özgürlüklerini kısıtlamak için şiddete başvurdular. NROTC’nin Columbia kampüsünde bulunmaya hakkı olmadığına inandıkları için; NROTC öğrencileri, onların aileleri ve arkadaşlarının bu törenin yapılmasını istemelerine rağmen ödül törenini engellemeye “hakları” vardı. Vietnam’daki savaşa ve bazı durumlarda “ulusal bağımsızlık” savaşları haricindeki bütün savaşlara şiddetle karşı oldukları için başka öğrencilerin ordu, bazı kurumlar ve hükümet temsilcileri ile görüşmelerini engellemeye “hakları” vardı. Hem öğretmenlerin hem de diğer öğrencilerin kampüste ordu gibi kurumlara “eleman kaydedilmesini” açıkça desteklemelerine aldırmadılar.
Başkalarının, hatta çoğunluğun haklarını kullanmalarını engelleme “hakları” olduğu varsayımının altında, toplumun bütün üyeleri için ifade özgürlüğünün “burjuva” bir kavram olduğu ve özgürlüğün yalnızca görüşleri “doğru” ve “ilerici” olanlara ait olduğu fikri yatar. Çirkince gizlenmiş olan bu seçkincilik, yalnızca aydın öncünün proleteryanın tarihi durumunu ve misyonunu anladığını ve yozlaşmış ve cahil halkın, kendi iyilikleri için, yönlendirilmeleri, kullanılmaları ve zorlanmaları gerektiğini savunan Lenin doktrininin açık bir yankısıdır. Ayrıca, bazı çağdaş radikal öğrencilerimizin seçkinciliğinin, Leninizm’in antitezi olması gereken ve yalnız seçkinlerin özgürlük hakkı olduğunu savunan faşist doktrinlerini de yankılaması ilginçtir. (Burada zıtların iç içe girip etkileşmesi diyalektiğinin bir örneğini mi görüyoruz?) Özgürlüğün yalnızca aydın azınlığa ait olduğu görüşü, bazı SDS liderlerinin radikal olmayan diğer öğrencilerin aptallığı ve politik geriliğinden bahsetmelerinde ve kendi görüşlerinin tamamen reddedildiği bir öğrenci referandumundan etkilenmeyeceklerini bildirmelerinde açıkça ortaya çıkıyor.
Bu ahlaki katılık, kendini haklı görme, tartışmadan kaçınma ve öğretmen ve öğrencilerin çoğunluğunun hak ve özgürlüklerine saygısızlık tavırları, Columbia binalarının işgal edildiği 23-30 Nisan arasındaki dönemde açıkça ortadaydı. Gösterilerideki öğrenci liderler hiçbir zaman ilk “isteklerini” içtenlikle tartışmadılar ve isteklerinden taviz vermeye ve uzlaşmacı bir çözüm aramaya yanaşmadılar bile. SDS lideri, anlaşma için kurulan öğretmen grubunun getirdiği bir dizi uzlaşma önerisinin sonuncusunu herkesin önünde saygısızca reddetti. Öte yandan üniversite yönetimi ve mütevelli heyeti, anlaşma grubunun getirdiği önerileri kabul etmek için içten çaba sarf edip ilk baştaki kararlarında önemli değişiklikler yaptılar. Gösteri liderleri üniversiteye –yani öğretmenlerin ve öğrencilerin çoğunluğuna ve de yönetim ve Mütevelli Heyetine– neredeyse imkânsız iki alternatif arasında bir seçim sundular: Hem genel affı da içeren belirli isteklerine hem de “gücü” ellerinde tutmayı sürdürmelerine boyun eğme ya da güce güçle cevap vermek için polisi çağırma. Bu üniversitenin bütün üyeleri ilk seçenekten rahatsızdılar, ama gene de uzun saatler süren tartışmalarda, protestocuların bazı isteklerini destekleyenlerden bile ilk seçeneğin lehine konuşan hemen hemen hiç çıkmadı.
Aklı başında hiç kimse 22 Nisan 1968’de Columbia Üniversitesinin organizasyonunda, yöneticileri, öğretmenleri ve öğrencileri arasındaki iletişim yöntemlerinde, çevresindeki toplumla ilişkilerinde, akademik program ve taleplerinde hiç değişikliğe ihtiyacı olmayan mükemmel bir kurum olduğunu savunamazdı. Yöneticilerin birçoğu ve öğretmenlerin bazıları düzeltme ve reform gereksiniminin yıllardır bilincindeydiler ve gerekli değişiklikleri tartışıp bazılarını yürürlüğe koymak için saatler harcamışlardı. Ama eğer Columbia mükemmel değildiyse, eğer eksikleri ve reforma ihtiyacı vardıysa, dünyanın başlangıcından beri varolan her insani kurum gibiydi. Ve üniversitenin yıkılacak ya da kökünden değiştirilecek kadar umutsuzca yozlaşmış olduğunu söylemek yanlış olur. Herhangi bir üniversitenin, özellikle Columbia kadar büyük ve karmaşık üniversitenin, hızla değişmesi zordur ve bunun sebebi duygusuzluk ve problemlere duyarsızlıktan çok yeniliklere muhalefet ve akademisyenlerin uzun süren tartışmalar için doğal yetenekleridir. (Değerli İngiliz klasikçisi F. M. Cornford, 1908’de güzel kitabı Microcosmographia Academica’da akademik politikacıları akademik toplulukların içkin tutuculuklarına karşı uyarmıştır; durum o kadar az değişti ki kitap altmış yıl sonra, altıncı baskısında bile okunmaya değer.)
Sonuç olarak, “devrimci” öğrencilerin tavırları ve eylemlerinin getirebileceği politik sonuçlar üzerine bir şeyler söylemek gerekir. Bugün Amerika Birleşik Devletleri’nde klasik devrimci duruma benzer bir şeyin olmadığı ortadadır. İşçi sınıfı, özellikle de örgütlenmiş işçi sınıfı, şu anda varolan düzene derinden bağlıdır ve son otuz beş yılda önemli kazançlar sağlamıştır. Dolayısıyla örgütlenmiş işgücü toplumda önemli bir devrim karşıtı güçtür. Onlar ve orta sınıf (ve ikisini ayıran çizgiyi çizmek oldukça güçtür) varolan sosyal sistemi değiştirmek istemiyorlar; hatta devrim başlatacak çabalarla karşılaşırlarsa, kesin olumsuz bir tepki vermeleri beklenebilir. Toplumdaki en ciddi sorunlu bölge, kentteki gecekondu bölgeleri ve özellikle gettoda yaşayan insanlar. Ancak onların düş kırıklığı ve sefaleti, sosyal ve politik sistemi değiştirecek örgütlenmiş bir devrimden çok isyanlar ve şiddetli protestolar şeklinde ortaya çıkacaktır. Solun, öğrenci devrimcilerin öncülük ettiği gösteriler gibi, şiddetli protestoları aşırı sağ kanadın canlanmasına sebep olacak ve ülkede tutuculuğa doğru daha geniş bir geçiş sağlayacaktır. Bu gelişmelerin kötü işaretleri 1968 Nisan ve Ağustos’u arasında kamuoyu araştırmalarında eski vali Wallace’ın oylarının keskin artışı ve 1968 Cumhuriyetçi kongresinden önce ve kongre süresince ülke çapında Reagan taraftarı güçlerin beklenmedik yükselişinde ortaya çıkmıştır. Radikal öğrencilerin işçilerden ve sendikalardan destek aldığı Fransa’da bile şiddetli gösterilerin önemli bir sonucunun General De Gaulle’ün kazandığı büyük zafer olduğu hatırlanmalıdır. Bazı genç devrimcilerimiz gericilerin “geçici” olarak güçlenmesini memnuniyetle kabul edeceklerini söyleyebilirler, çünkü aşırı sağ, sosyal demokratları, liberalleri ve tutucuları zayıflatacak veya ortadan kaldıracak ve böylece toplumu devrimciler ve gericilerden oluşan iki tamamen düşman gruba ayıracak ve bu çatışmadan da devrimciler galip çıkacaklardır. Bizim cevabımız ise sağ kanadın baskısının Amerikan toplumunda değer verdiğimiz her şeyi yok edeceği ve bu ülkede devrimin gericilere karşı zaferinin, Hitler öncesi Almanya’da Komünist Partinin taktik olarak Nazilerle ittifakını, faşizmin komünizmin bütün düşmanlarını yok ettikten sonra, objektif sosyal problemlerle başa çıkamayacağını ve çöküşünün Alman Komünist Parti’nin “geriye kalan mirasçı” olarak yükselişini sağlayacağını savunan hiç de gerçekçi olmayan tezi kadar imkânsız olduğudur.

İngilizceden çeviren: Liz Amado

* Herbert A. Deane, öğrenci olayları sırasında Columbia Üniversitesi’nde Siyaset Bölümünde profesördü. Daha sonra, öğrenci işleri dekan yardımcısı olarak görevine devam etti.

İLETİŞİM edebiyatokyanus@gmail.com  
   
edebiyatokyanus 640598 ziyaretçi (1178423 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol